Nauczanie i wychowanie religijne dzieci i młodzieży na łamach „Miesięcznika Katechetycznego i Wychowawczego” 1911-1914

At the turn of the 19th and 20th centuries, conducting catechetical activity in Poland was fraught with difficulty. With adverse political situation and the authorities that had partitioned the Polish territory striving to limit the influ­ence of the Catholic Church as a bulwark of national identity, religious teach­ing in schools was actively hampered. Catechists who found themselves in a vulnerable situation could rely on the support of special religious magazines, such as the “Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy” (“Catechetical and Educational Monthly”) (1911-1939), which published valuable information. It provided a lively discussion on catechetical issues, reported on the conven­tions and catechetical courses organised, and reviewed textbooks for religious education. The objective of the article is to depict religious teaching and ed­ucation as well as the substantive and pedagogical problems related thereto. It is also to discuss the role of religious reading and music in the educational process according to the magazine. Particular emphasis was placed on the ac­tivities aimed at developing the personality of the young generation through the process of religious education and catechesis.

Na przełomie XIX i XX wieku działalność katechetyczna prowadzona na ziemiach polskich napotykała na wiele trudności. Nie sprzyjała jej sytuacja polityczna, a władza zaborców, dążąc do ograniczenia wpływów Kościoła katolickiego jako ostoi polskości, utrudniała nauczanie religii w szkołach. Katechetów w trudnej sytuacji wspomagały informacje drukowane w specjalistycznych czasopismach religijnych, wśród których był „Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy” (1911-1939). Na jego łamach prowadzono ożywioną dyskusję wokół zagadnień katechetycznych, odbywanych zjazdów i kursów katechetycznych, opracowania podręczników do nauczania religii. Celem artykułu jest ukazanie obrazu nauczania i wychowania religijnego, problemów merytorycznych i pedagogicznych z nimi związanych, omówie­nie roli, jaką w procesie wychowania przypisywano we wspomnianym wyżej czasopiśmie lekturze i muzyce kościelnej. Szczególną uwagę zwrócono na działania mające na celu kształtowanie charakteru młodego pokolenia poprzez proces wychowania religijnego i katechezę.