The great canon of st. Andrew of Crete. Scriptural, liturgical and hesychastic invitation for an encounter with God

Wielki kanon św. Andrzeja z Krety jest arcydziełem hymnografii bizantyń­skiej. Od ponad tysiąca lat odgrywa ważną rolę w procesie duchowego przygoto­wania do uroczystości Zmartwychwstania Chrystusa, gdyż w użyciu liturgicznym podczas Wielkiego Postu. W świadomości prawosławnej Wielki kanon jest przede wszystkim wielkopostnym specjalnym zaproszeniem do osobistej pokuty, a do­kładniej: przemiany umysłu (met£noia) i głębokiej skruchy (kat£nuxij). Treść Wielkiego kanonu, w przeważającej większości utkana z fraz biblijnych i odno­sząca się do istotnych wydarzeń historii zbawienia, ma na celu przekształcenie życia wierzącego zgodnie z Mądrością Bożą. Ten „eklezjalny akt liturgiczny” po­maga wierzącym uwolnić się nie tylko od niewoli grzechu, ale również od złych myśli (ponhroˆ logismo…) i niszczących pożądliwości (p£qoi). W oparciu o ana­lizę zagadnień i terminologii Wielkiego kanonu, wydaje się, że jest uzasadnione twierdzenie, iż jest to dzieło, które łączy prawosławne podejście do Biblii z trady­cją hezychastyczną w kontekście liturgicznym.

The Great Canon of St. Andrew of Crete is a masterpiece of Byzantine hym­nography. Due to its liturgical use during the Great Lent in the Orthodox Church for more than a thousand years it has played a very important role in the process of spiritual preparing for the feast of the Resurrection of Christ. In the Orthodox con­sciousness the Great Canon is first of all the Lenten special invitation for personal repentance (and more specifically “a change of mind” – met£noia) and compunc­tion (kat£nuxij). The whole content of the Great Canon, in the vast majority wo­ven from biblical phrases and referring to the essential events of salvation history, has the purpose of reshaping a believer’s life according to the Divine Wisdom. This “ecclesial liturgical act” helps to release the faithful not only from the bond­age of sin but also from evil thoughts (ponhroˆ logismo…) and destructive pas­sions (p£qoi). Based on an analysis of issues and terminology of the Great Canon it seems to be a well-founded argument that it is a work that combines the Eastern Orthodox use of the Bible, and the hesychastic tradition in the liturgical context.