Krytyka millenarystycznego obrazu Jerozolimy u św. Hieronima ze Strydonu

The purpose of this study is to examine St. Jerome’s critical disposition towards the millenarian image of Jerusalem. In the set of controversies addressed by Jerome, the topic is worthy of interest. He opposed the Chiliastic tendencies shown by the Judaizing exegetes and confronted authors who distorted the message of the biblical images. However, we can see that the author of the Vulgate reached for the legacy of the exegetical tradition prescribing literal reading. In Jerome we find a dual perspective of Jerusalem’s renewal: as both an earthly and glorious city in the heavens. Some shepherds of the communities also considered this issue, such as Victorinus of Poetovium and Apollinaris of Laodicea. The pages devoted to the millenarian question in Jerome’s writings testify that he was implicated in this controversy for various reasons.

Celem opracowania jest ukazanie krytycznego nastawienia św. Hieronima ze Strydonu do millenarystycznego obrazu Jerozolimy. W całościowym kompleksie kontrowersji podejmowanych przez Strydończyka millenaryzm to temat godny dokładniejszej analizy. Sprzeciwiał się on chiliastycznym nurtom wśród judaizujących egzegetów i podejmował dyskusje z autorami, którzy wypaczali wymowę obrazów biblijnych. Można jednak dostrzec, że sam autor Wulgaty sięgał po dziedzictwo egzegetycznej tradycji dosłownego znaczenia. U Hieronima daje się zauważyć podwójną perspektywę odnowienia Jerozolimy: jako miasta ziemskiego, lecz również chwalebnego na niebie. Odnośnie do obrazów millenarystycznych błędne postawy reprezentowali także niektórzy pasterze wspólnot, wśród których Dalmatyńczyk wskazuje Wiktoryna z Petowium i Apolinarego z Laodycei. Stronice poświęcone kwestiom millenium w pismach Hieronima świadczą o tym, że był on zaangażowany w tę kontrowersję z różnych powodów.