Umieszczenie małoletniego w zakładzie opiekuńczo-leczniczym na mocy orzeczenia sądu opiekuńczego

The article presents the legal aspects of placing a minor in a care and treatment facility under a guardianship court decision, by Article 109, paragraph 2, item 5 of the Family and Guardianship Code. The first part presents a dogmatic analysis of the current regulations, highlighting their systemic inconsistencies and interpretative difficulties arising from legislative shortcomings. The problem of the lack of precise regulations regarding the division of custody of a child in the event of placement in a medical institution and the defective terminology used in Article 1121 paragraph 1, item 2 of the Family and Guardianship Code. The second part presents the results of a file survey of 40 court cases, revealing discrepancies in jurisprudence practice. It is shown that courts often place children in social welfare homes, even though the legislation does not explicitly provide for this possibility. Cases of simultaneous deprivation of parental authority and placement of a child in an institution were identified, raising legal questions. The article draws attention to the inadequate representation of the interests of minors in proceedings and the need for effective mechanisms to protect children from prenatal harm. It highlights the need for legislative reform to enhance systemic consistency and provide more effective legal protection for the youngest.

Artykuł prezentuje prawne aspekty umieszczania małoletniego w zakładzie opiekuńczo-leczniczym na mocy orzeczenia sądu opiekuńczego, zgodnie z art. 109 § 2 pkt 5 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W pierwszej części dokonano analizy dogmatycznej obowiązujących przepisów, wskazując na ich systemowe niespójności oraz trudności interpretacyjne wynikające z legislacyjnych niedociągnięć. Omówiono problem braku precyzyjnych regulacji dotyczących podziału pieczy nad dzieckiem w przypadku umieszczenia go w placówce medycznej oraz wadliwą terminologię stosowaną w art. 1121 § 1 pkt 2 k.r.o. Druga część przedstawia wyniki badania aktowego 40 spraw sądowych, ujawniając rozbieżności w praktyce orzeczniczej. Wykazano, że sądy często umieszczają dzieci w domach pomocy społecznej, mimo że przepisy nie przewidują takiej możliwości wprost. Zidentyfikowano przypadki równoczesnego pozbawienia władzy rodzicielskiej i umieszczenia dziecka w placówce, co budzi wątpliwości prawne. Artykuł zwraca uwagę na niewystarczającą reprezentację interesów małoletnich w postępowaniu oraz na konieczność wprowadzenia skutecznych mechanizmów ochrony dzieci przed szkodami prenatalnymi. Wskazuje na potrzebę reformy legislacyjnej w celu zwiększenia spójności systemowej i zapewnienia lepszej ochrony prawnej najmłodszych.