Polski model resocjalizacji penitencjarnej

The article presents the characteristics of a prison rehabilitation model which results from the standards included in the polish criminal law. At the beginning, article describes the objectives of the actions aimed at the social rehabilitation of inmates in prisons. Further, the article presents the principles of psycho-corrective actions for prisoners – including the principle of respect for the prisoner’s dignity, the principle of objective instance, the principle of creating an educational environment, the principle of professionalism, the principle of individualization, the principle of free progression, the principle of responsibility and the principle of normality/prison openness. The next part presents the means which, in terms of polish criminal law, should serve the rehabilitation of prisoners: work, teaching, cultural-educational and sports events, maintaining contacts with family and the outside world, rewards and disciplinary penalties and also new means and methods of influence at the offenders. In this part of the study also highlighted the impact of a pastoral action, in which prisoners can participate. The last part of the article is devoted to the analysis of the effectiveness of selected means of penitentiary rehabilitation.

W artykule ukazano charakterystykę modelu resocjalizacji penitencjarnej wynikającego z norm zawartych w polskim prawie karnym. Na wstępnie zwrócono uwagę na cele działań ukierunkowanych na resocjalizację osób osadzonych w zakładach karnych. W dalszej kolejności przedstawiono zasady, jakim są podporządkowane oddziaływania psychokorekcyjne prowadzone w stosunku do więźniów – m.in. zasada poszanowania godności więźnia, zasada instancji obiektywnych, zasada tworzenia środowiska wychowawczego, zasada profesjonalizmu, zasada indywidualizacji, zasada wolnej progresji, zasada odpowiedzialności oraz zasada normalności/otwartości więzienia. W kolejnej części opracowana zaprezentowano środki, jakie w ujęciu polskiego prawa karnego powinny służyć resocjalizacji osób odbywających sankcje izolacyjne: praca, nauczanie, zajęcia kulturalno-oświatowe i sportowe, podtrzymywanie kontaktów z rodziną i światem zewnętrznym, nagrody i kary dyscyplinarne oraz nowe środki i metody oddziaływania na skazanych. W tej części opracowania zwrócono również uwagę na oddziaływania o charakterze duszpasterskim, w których mogą uczestniczyć osadzeni ze względu na posiadane przez nich uprawnienia do posługi duszpasterskiej. Ostatnia część artykułu została poświęcona analizie skuteczności wybranych środków resocjalizacji penitencjarnej.