The etymology of Karaim kybyn ‘pie’

Artykuł bada etymologię karaimskiego wyrazu kybyn ‘pieróg’, wcześniej przedstawioną przez Ananiasza Zajączkowskiego od czasownika, który jest zaświadczony jedynie w języku tureckim. Kybyn jest znany tylko w karaimskim. Ta sama osnowa czasownikowa jest najprawdopodobniej podstawą innego wyrazu pochodnego, kybty ‘nożyce’, zaświadczonego w większej liczbie języków turkijskich od staroturkijskiego począwszy. Etymologię kybty również zaproponował Ananiasz Zajączkowski, a przyjęli ją późniejsi badacze. Niniejszy artykuł podaje nowe zaświadczenia, bada znaczenie tureckiego (göz) kıp- ‘mrugnąć (okiem)’ oraz bada prawdopodobieństwo związku kıp- z kırp- i kırk- ‘przyciąć; strzyc’. Warto zaznaczyć, że dziś kybyn stał się na Litwie jednym z najlepiej rozpoznawalnych produktów kultury karaimskiej.

The article presents the etymology of Karaim kybyn ‘pie’ already proposed by Ananiasz Zajączkowski from a Turkic verb that is only evidenced in Turkish. The word kybyn is known only in Karaim. The same verb is thought to be a base of another derived word, kybty ‘scissors, shears’, which is attested in more Turkic languages from Old Turkic onwards. The etymology of kybty was also postulated by Ananiasz Zajączkowski and approved by later researchers. The article gives new evidence, examines the meaning and the history of the Turkish (göz) kıp- ‘to wink’ and a possible relation of the verb kıp- to kırp- and kırk- ‘to clip, to shear’. It is worth noting that kybyn is nowadays one of the best recognizable products of Karaim culture in Lithuania.