Uwagi na marginesie propozycji globalnego standardu opodatkowania miliarderów (raport G. Zucmana dla grupy G20)

The question how to tax billionaires leads to numerous controversies, both fiscal and political. The hot debate regarding this issue is ongoing in many countries, and globalization processes have moved it to the international level. In the past, so called the G20 group has successfully initiated important international tax initiatives. Recently, it decided to look closer at the possibilities of multinational cooperation in increasing the fiscal burden on billionaires to secure tax progressiveness and eliminate tax avoidance. The group commissioned a special report (assigned to Prof. G. Zucman from EU Tax Observatory) recommending the creation of a global standard in this area. The article discusses this report, with attempt to present its conclusions against the background of the current reality and principles of global tax order. The thesis of this article is that recommendations of Prof. G. Zucman’s report could lead to the petrification of the current wealth allocation structure.

Opodatkowanie osób najbogatszych superrich staje się istotnym problemem zarówno fiskalnym, jak i politycznym oraz społecznym. Debaty na ten temat toczą się w wielu państwach, a procesy globalizacyjne spowodowały ich przeniesienie także na szczebel ponadpaństwowy. Zagadnienie znalazło się również w centrum zainteresowania grupy G20, która inicjowała w przeszłości ważne, międzynarodowe działania podatkowe. Tym razem zdecydowano się na przeanalizowanie możliwości współpracy i stworzenia międzynarodowych zasad w zakresie zwiększenia obciążeń fiskalnych tzw. miliarderów, czyli podatników posiadających majątek o wartości powyżej 1 miliarda dolarów USA. Na zlecenie G20 opracowano szereg rekomendacji przedstawionych w specjalnym raporcie (opracowanym przez prof. G. Zucmana i opublikowanym latem 2024 r). Dokument sugeruje stworzenie globalnego standardu uniwersalnych zasad opodatkowania grupy najbogatszych podatników.  Artykuł omawia raport prof. G. Zucmana, próbując skonfrontować jego konkluzje z obecnymi realiami i obowiązującymi zasadami globalnego ładu podatkowego. Autor stawia tezę, że proponowane rozwiązania mogą prowadzić do petryfikacji obecnej struktury rozłożenia bogactwa pomiędzy krajami, w których rezydentami podatkowymi miliarderzy są obecnie, a pozostałymi państwami.