Teologia strachu przed zarazą

RESEARCH OBJECTIVE: The author of the article presents the plague epidemic in the cities of Pomerania in the years 1708 - 1711. RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The social attitudes of the Pomeranian inhabitants towards the plague epidemic have been shown and characterised. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The main organisational decisions and regulations of the municipal authorities as well as the pastoral activity of the clergy related to protection against the disease have been presented. RESEARCH RESULTS: The main conclusion from the presented analysis is that the inhabitants treated the epidemic as a punishment for their sins. Therefore, the efforts undertaken were aimed at the actions leading to the healing of the soul (through religious practices) and the healing of the body (through medical treatments). The Pomeranian society evidently linked the epidemic with the activity of God. The primary response to the epidemic was fear. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: Due to its historical references, the article may be used to reflect on a post-pandemic society.

CEL NAUKOWY: Autor artykułu przedstawia epidemię dżumy w miastach Pomorza w latach 1708 – 1711. PROBLEM  I  METODY BADAWCZE: Ukazane zostały i scharakteryzowane postawy społeczne mieszkańców Pomorza wobec epidemii dżumy. PROCES WYWODU: Przedstawione zostały główne organizacyjne decyzje i rozporządzenia władz miejskich i działalność duszpasterska duchownych związana z zabezpieczeniem przed chorobą. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zasadniczym wnioskiem płynącym z przedstawionej analizy jest traktowanie przez mieszkańców epidemii jako kary za grzechy. Dlatego podjęte wysiłki zmierzają do działań kierujących do wyleczenia ducha (przez praktyki religijne) oraz wyleczenie ciała (przez medyczne zabiegi). Społeczeństwo Pomorza jednoznacznie wiąże epidemię z działalnością Boga. Podstawowym czynnikiem wobec epidemii jest strach. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Z uwagi na swe odniesienia historyczne artykuł może przysłużyć się do refleksji nad społeczeństwem postpandemicznym.