Wystawa, której nie było? Allan Kaprow w Warszawie

The article concerns a hitherto never discussed visit of the American artist Allan Kaprow, the pioneer of artistic happening, to Poland in April 1976. Kaprow was to stage an exhibition/activity entitled Activity-Model at the Foksal Gallery. It is not clear to what extent the planned project came to fruition other than that the American artist gave a lecture at the Dziekanka Gallery. However, the recently discovered materials and correspondence between Wiesław Borowski, Kaprow and Inge Baecker, the owner of a German gallery that represented him, shed new light on the potential course of events, which seems different from what is suggested by, for instance, Borowski’s earlier accounts. In the shadow of Kaprow’s visit there emerges an almost sensational aspect, involving a meeting between Kaprow and Tadeusz Kantor in Cracow and, above all, Baecker’s plans to acquire Kantor’s works for her gallery in Bochum. The aim of this article is therefore to attempt to put the facts in order and to reconstruct, at least in part, the American artist’s visit and to establish the motivations of all the persons involved. The case study discussed here is also intended as a contribution to the current expanding research on artistic contacts between the Eastern Bloc and the so-called West, especially the United States, during the Cold War period.

Artykuł dotyczy nieopisanej dotychczas wizyty w Polsce pioniera sztuki happeningu, amerykańskiego artysty Allana Kaprowa w kwietniu 1976 r. Kaprow miał zrealizować w Galerii Foksal wystawę/działanie Activity-Model. Nie jest przy tym jasne, w jakim stopniu planowany projekt doszedł do skutku poza tym, że amerykański artysta wygłosił wykład w galerii Dziekanka. Jednak odnalezione materiały i korespondencja między Wiesławem Borowskim, Kaprowem i Inge Baecker, właścicielką reprezentującej amerykańskiego artystę niemieckiej galerii, rzucają nowe światło na potencjalny bieg zdarzeń, inny niż to wynika choćby z wcześniejszych relacji Borowskiego. W cieniu wizyty Kaprowa pojawia się niemal sensacyjny wątek, związany z jego spotkaniem z Tadeuszem Kantorem w Krakowie, a przede wszystkim z planami Baecker pozyskania prac polskiego artysty do prowadzonej przez nią galerii w Bochum. Celem niniejszego tekstu jest zatem próba uporządkowania faktów oraz częściowej przynajmmniej rekonstrukcji przebiegu wizyty Kaprowa, a także ustalenia motywacji wszystkich zaangażowanych w nią osób. Omawiane tu studium przypadku stanowić ma również przyczynek do aktualnych, ciągle poszerzanych badań nad kontaktami artystycznymi pomiędzy blokiem wschodnim i tzw. Zachodem, zwłaszcza Stanami Zjednoczonymi, w okresie zimnej wojny.