Komunikacja nieuczesana. Włochata (nie)czytelność jako ucieleśniona i afektywna strategia sztuki współczesnej

The aim of the text is to demonstrate that the formation of writing signs from hair, stretched between legibility and illegibility, transcends and expands the possibilities of rationalised language. The works and performative actions of selected artists from different regions of the world, such as Iwona Demko, Malgorzata Malwina Niespodziewana, Yoko Ono, Sreshta Rit Premnath, Wiktoria Walendzik, Olha Skliarska, Karin Sander, Birgit Maaß and Mithu Sen confirm this thesis, as we are dealing in them with somatic communication and deeply saturated affect, inexpressible in classical discursive structures. Works that operate with hair – real or artificial as writing – challenge logocentrism and create new forms of, often paradoxical, communication that can be described by the term hairgraphy – hairwriting. In this text, they are analysed from the perspective of the affective turn, the revision of the concept of subjectivity, the theory of hapticity in the expanded field, artistic trichophilia, embodiment, écriture féminine or the transgression of the scopic regime.

Celem tekstu jest wykazanie, że formowanie znaków pisma z włosów, rozpiętych między czytelnością a nieczytelnością, przekracza i poszerza możliwości zracjonalizowanego języka. Prace i performatywne działania wybranych artystek i artystów z różnych regionów świata takich jak Iwona Demko, Małgorzata Malwina Niespodziewana, Yoko Ono, Sreshta Rit Premnath, Wiktoria Walendzik, Olha Skliarska, Karin Sander, Birgit Maaß i Mithu Sen potwierdzają tę tezę, ponieważ mamy w nich do czynienia z komunikacją somatyczną i głęboko nasyconą afektami, niewyrażalnymi w klasycznych strukturach dyskursywnych. Dzieła, które operują włosami – prawdziwymi lub sztucznymi jako pismem – podają w wątpliwość logocentryzm i kreują nowe formy, często paradoksalnej komunikacji, którą można określić terminem hairgraphy – włosopisanie. W niniejszym tekście są one analizowane z perspektywy zwrotu afektywnego, rewizji koncepcji podmiotowości, teorii haptyczności poszerzonej, artystycznej trichofilii, ucieleśnienia, écriture féminine czy przekroczenia reżimu skopicznego.