Performatyczne kłusowanie po operowych marginesach

This article offers a review of Sabina Macioszek’s book Opera, ciała, technologie: Strategie współdziałania w XXI wieku [Opera, Bodies, Technologies: Strategies of Interaction in the 21st Century]. The reviewer appreciates the author’s original approach, i.e. applying the tools of performance studies in research on the opera. However, he questions Macioszek’s general definitions, which result in disconnecting the problem of the interaction of bodies and technologies on the opera stage from the social and political context. The review also argues against Macioszek’s selective interpretation of Bojana Kunst’s theory, especially in the use of the term “project.” Finally, it is pointed out that the author’s positioning of theory and practice in relation to each other is problematic; they function here on the principle of contiguity, which means that the analyzed operas are treated only as exemplifications of the theoretical notions under discussion, rather than as fully-fledged artistic works.  

Artykuł jest recenzją książki Sabiny Macioszek Opera, ciała, technologie: Strategie współdziałania w XXI wieku. Autor docenia oryginalne podejście badaczki będące próbą wykorzystania narzędzi performatycznych w studiach operologicznych, dyskutuje jednak z ogólnymi definicjami przyjętymi przez Macioszek, za sprawą których kwestia współdziałania ciał i technologii na scenie operowej zostaje odcięta od kontekstu społecznego i politycznego. W tekście została także podjęta polemika z wybiórczą interpretacją teorii Bojany Kunst, przede wszystkim zastosowaniem terminu „projekt”. Autor zwraca również uwagę na problematyczność usytuowania wobec siebie teorii i praktyki, które funkcjonują na zasadzie przyległości, co oznacza, że omawiane opery traktowane są jedynie jako egzemplifikacje omawianych pojęć teoretycznych, a nie pełnoprawne dzieła artystyczne.