Kryzys i rewolucja: Kształtowanie się estetyki Teatru Ósmego Dnia na początku lat siedemdziesiątych

This article concerns the activity of Poznań’s Theatre of the Eighth Day (Teatr Ósmego Dnia) between 1971 and 1975. The author argues that this was a critical period in its history, when the new ensemble redefined its working methods, its view of the theater’s mission, aesthetic and ideological principles, and strategies of establishing an understanding with the audience. Although not received favourably by critics, the performances Wizja lokalna (Inspection of a Scene of Crime, 1973) and Musimy poprzestać na tym, co nazwano rajem na ziemi (We Must Confine Ourselves to an Earthly Paradise, 1975) were crucial for the process of the theater’s transformation and arriving at solutions that resulted in a new look at the existential dimension of acting and the social role of theater. Based on an analysis of self-reflective memories of ensemble members, documents stored in the theater’s archives, and the reception of the two performances, the author reconstructs this process and presents its internal and external conditions.

Artykuł dotyczy działalności Teatru Ósmego Dnia w latach 1971–1975. Autor stawia tezę, że był to przełomowy okres w historii „Ósemek”, w którym zespół w nowym składzie zredefiniował metody pracy, sposób rozumienia misji teatru, założenia estetyczno-ideowe oraz strategie nawiązywania porozumienia z publicznością. Chłodno przyjęte przez krytykę spektakle Wizja lokalna (1973) oraz Musimy poprzestać na tym, co nazwano rajem na ziemi (1975) odegrały kluczową rolę w procesie przemian i dochodzenia do rozwiązań, które zaowocowały nowym spojrzeniem na egzystencjalny wymiar aktorstwa oraz społeczną rolę teatru. Na podstawie analizy autorefleksyjnych wspomnień członków zespołu, dokumentów przechowywanych w archiwum teatru oraz recepcji tych dwóch spektakli autor rekonstruuje ten proces oraz przedstawia jego wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania.