Minneskulturell avmytisering och remytisering i Snoilskys Svenska bilder

The article analyses the relationship between cultural memory and myth in Carl Snoilsky’s poetic cycle Svenska bilder (Swedish Pictures). According to theoreticians, one of the primary goals of the 19th-century cultural memory is to consolidate the nation-state. Politically conservative Swedish Romanticism achieves this goal by turning Swedish cultural memory into a kind of national mythology, combining mythical and historical elements. In his cycle, Snoilsky, a democrat and a liberal, revises the Romantic construction of Swedish national memory by demythicising it. However, the author’s patriotic intentions often lead to the remythicisation of the democratically calibrated events and figures featuring in the cycle. The article analyses this dialectic, drawing on the theories of myth by Roland Barthes, Northrop Frye, Carl Gustav Jung, Ernst Casssirer, Mircea Eliade, Max Weber, et al., and supporting them with the intertextual apparatus of Gérard Genette. Among the most important demythicising strategies in Svenska bilder are mimetic devaluation, archetypal deheroisation, semiotic denaturalisation, and secularisation. Remythicisation in Snoilsky’s cycle is realised either by taking over selected elements of Romantic cultural memory, or by subjecting liberal cultural memory to mythicising strategies. The most important of these include mimetic valuation, archetypal heroisation, semiotic naturalisation, and sacralisation, i.e. strategies that are in dialectical opposition to the distinguished strategies of demythicisation.

Artykuł analizuje związki pamięci kulturowej i mitu w cyklu wierszy Carla Snoilsky’ego Svenska bilder. Jednym z podstawowych celów XIX-wiecznej pamięci kulturowej jest zdaniem teoretyków konsolidacja państwa narodowego. Politycznie konserwatywny romantyzm szwedzki realizuje ten cel, nadając szwedzkiej pamięci kulturowej charakter mitologii narodowej, łączącej w sobie elementy mityczne i historyczne. Snoilsky, demokrata i liberał, dokonuje w swym cyklu rewizji romantycznej konstrukcji szwedzkiej pamięci narodowej poprzez jej demityzację. Jednakże patriotyczne intencje autora prowadzą niejednokrotnie do remityzacji demokratycznie skalibrowanych wydarzeń i postaci cyklu. Artykuł analizuje tę dialektykę, wykorzystując teorie mitu Rolanda Barthes’a, Northropa Frye’a, Carla Gustava Junga, Ernsta Casssirera, Mircei Eliadego, Maxa Webera i in., i wspierając je intertekstualnym aparatem pojęciowym Gérarda Genette’a. Do najważniejszych strategii demityzujących w Svenska bilder zaliczono w artykule mimetyczną dewaluację, archetypiczną deheroizację, semiotyczną denaturalizację i sekularyzację. Remityzacja w cyklu Snoilsky’ego realizowana jest albo poprzez przejęcie wybranych elementów romantycznej pamięci kulturowej, albo poprzez poddanie liberalnej pamięci kulturowej strategiom mityzującym. Najważniejszymi z nich są mimetyczna waluacja, archetypiczna heroizacja, semiotyczna naturalizacja i sakralizacja, czyli strategie będące dialektycznymi przeciwieństwami wyróżnionych strategii demityzujących.