Od magii do nauki: awans społeczny a kobiece dziedzictwo w "Boginiach z Žítkovej" Kateřiny Tučkovej w świetle teorii Pierre’a Bourdieu i Elaine Showalter

The article presents the analysis of the novel The Last Goddess by Kateřina Tučkova from the perspective of social advancement of the main female character – Dora Idesova – that is seen in the context of Pierre Bourdieu’s and Elaine Showalter’s theories. The main focus lies on the struggle to legitimate the female legacy of goddesses, which was marginalised through social, political or academic structures. In the light of Bourdieu’s theory; the article examines the way Dora navigated between tradition and modernity, while trying to gain recognition within the academia in spite of her cultural and symbolic capital being constantly diminished. From the perspective of Showalter’s theory; the analysis is focused on Dora’s attempt at reclaiming the female autonomy and identity, which were historically repressed by the patriarchal power structures. The article showcases, how the theoretical tools of Bourdieu and Showalter enable the observation of marginalisation and resistance processes as well as the difficulties directly connected to the social advancement within the discussed novel.

Artykuł przedstawia analizę powieści Boginie z Žitkovej Kateřiny Tučkovej z perspektywy awansu społecznego głównej bohaterki, Dory Idesovej, w oparciu o teorie Pierre’a Bourdieu i Elaine Showalter. W centrum uwagi znajduje się walka o uznanie kobiecego dziedzictwa bogiń, które zostało zmarginalizowane przez struktury społeczne, polityczne czy akademickie. W świetle teorii Bourdieu artykuł bada, jak Dora nawigowała między tradycją a nowoczesnością, starając się zdobyć uznanie w akademickim świecie, mimo że jej kulturowy i symboliczny kapitał był stale deprecjonowany. Z perspektywy Showalter analiza koncentruje się na probie odzyskania przez Dorę kobiecej autonomii i tożsamości, które były historycznie tłumione przez męską władzę. Tekst ukazuje, jak teoretyczne narzędzia Bourdieu i Showalter pozwalają na zaobserwowanie w powieści procesów marginalizacji i oporu, a także trudności bezpośrednio związanych z awansem społecznym.