Partycypacja obywatelska w procesach decyzyjnych samorządu gminnego

The first decade of the revived functioning of local self‑government in Poland was a time of constructing system solutions, setting up the structure of local self‑governing bodies, and defining the catalogue of public tasks carried out by these units. Both then and in the years that followed, tools were developed to enable direct citizen participation in the governance of their local community. This study aims to outline the process of developing the tools for direct management of the municipality – the basic unit of local government – by its inhabitants over the last thirty‑plus years and, therefore, to present the most important procedures and mechanisms for citizen co‑determination on the shape of their small homelands.

Pierwsze dziesięciolecie funkcjonowania w Polsce odrodzonego samorządu terytorialnego to czas konstruowania rozwiązań ustrojowych, tworzenia struktury organów samorządowych oraz określania katalogu zadań publicznych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Zarówno okres ten, jak i też następujące po nim lata, to także czas tworzenia narzędzi umożliwiających bezpośredni udział obywateli w zarządzaniu swoją wspólnotą lokalną. Celem niniejszego opracowania jest nakreślenie procesu rozwoju narządzi bezpośredniego zarządzania gminą – podstawową jednostką samorządu terytorialnego – przez mieszkańców na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat, a także zaprezentowanie najważniejszych procedur i mechanizmów współdecydowania obywateli o kształcie swoich małych ojczyzn.