Literary Works as Testimony to Non-Indifference: On the Pedagogical “Shading” of Janusz Korczak’s Oeuvre

Każda epoka pozostawia swoisty ślad literacki. Humanistyczny dyskurs nad dziełem literackim jako recepcją historycznie przeobrażającej się rzeczywistości społecznej i doświadczeń społeczno-kulturowych powinien uwzględniać refleksję nad świadectwem (nie) obojętności. Wystąpienie odwołujące się do pedagogicznego „wycieniowania” dzieł Janusza Korczaka będzie pretekstem do rozpatrywania piśmiennictwa jako świadectwa obecności w doświadczeniach społecznych, ale również ukierunkuje zainteresowania poznawcze ku zachowaniom i relacjom międzyludzkim. Tym samym frapujące poznawczo są analizy dotyczące warunków społecznych, których skutkiem była literatura Janusza Korczaka, a nade wszystko refleksje, jakie skutki społeczne powodowała i powoduje. Tym samym, osadzając literaturę jako rys kulturowy w sieci społecznych relacji, warto zastanowić się nad rodzajem nie tylko wiedzy, ale i predyspozycji psychologicznych, które mogą być w niej odtwarzane, gdy weźmie się za punkt odniesienia jakość rzeczywistości społeczno-kulturowej.

Each epoch leaves its own literary mark. The discourse of humanities concerning literary works as a reception of historically transformed social reality and socio-cultural experiences should include a reflection on the testimony of (non) indifference. The presentation referring to the pedagogical “shading” of Janusz Korczak’s works will be a pretext for considering literature as a testimony of presence in social experiences but will also direct cognitive interests towards behaviour and interpersonal relations. Thus, analyses of the social conditions that resulted in Janusz Korczak’s literature and, above all, reflections on what social effects it caused and continues to cause are cognitively fascinating. Thus, by embedding literature as a cultural feature in a network of social relations, it is worth reflecting on the type, not only of knowledge, but of psychological predispositions that can be reproduced in it, taking the quality of socio-cultural reality as a point of reference.