Działalność warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych i Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie z perspektywy Kalisza w świetle doniesień w „Kaliszaninie”

Article analyzes press reports in available annuals of “Kaliszanin” from years 1870- 1892 about the activity of the TZSP and TPSP. Most of the texts include information about: selling of the stocks – subscriptions of society by booksellers in Kalisz, reproduction of artworks intended for bonuses for people who pay the membership subscriptions, results of the draws of artworks bought by Zachęta, especially if they were given to the residents of Kalisz and close areas. Additionally, Author analyses longer texts about the judgement of the TZSP committee, artistical judgements of the artworks that were exhibited and purchased by the society. Significant part is devoted to texts on functioning of Zachęta in reference to members of society who are living in the provinces and cannot benefit from amenities guaranteed by the metropolitan areas. Most of them includes the critical judgement of the activity of the TZSP. Matters discussed in the pages of Kalisz press are reflecting the significant problems of the society and indicate good orientation of the anonymous authors in the life of the society. Possibilities of fast information transfer, which has been created by the local press, enabled the fuller participation of the habitants from the provinces in the life of TZSP and were one of the factors of civilization, modernization of the city.

Artykuł analizuje doniesienia prasowe w dostępnych rocznikach „Kaliszanina” z lat 1870-1892 poświęcone działalności TZSP i TPSP. Większość tekstów zawiera informacje dotyczące: sprzedaży akcji – składek towarzystwa przez kaliskich księgarzy, reprodukcji dzieł sztuki przeznaczonych na premie dla opłacających składki członkowskie, wyników losowania zakupionych przez Zachętę dzieł sztuki, zwłaszcza jeśli trafiały one do mieszkańców Kalisza i okolic. Pojawiły się jednak obszerniejsze teksty dotyczące oceny działalności Komitetu TZSP, oceny artystycznej dzieł sztuki wystawianych i kupowanych przez towarzystwo. Istotną rolę odgrywają teksty dotyczące funkcjonowania Zachęty w odniesieniu do członków towarzystwa mieszkających na prowincji, którzy nie mogli korzystać z udogodnień zagwarantowanych statutem. Większość z nich zawiera krytyczną ocenę działalności TZSP. Omawiane na łamach kaliskiej prasy zagadnienia są odbiciem istotnych problemów tego stowarzyszenia i wskazują na dobrą orientację anonimowych autorów w życiu towarzystwa. Możliwości szybkiego przekazu informacji jakie stworzyła lokalna prasa pozwoliły na pełniejszy udział mieszkańców prowincji w życiu TZSP i były jednym z czynników modernizacji cywilizacyjnej miasta.