Wkład polskiej myśli statystycznej w rozwój światowej statystyki

The aim of the paper is to present the achievements of selected Polish statisticians, including the precursors of the Polish statistical thought, who significantly contributed to the development of statistics as a scientific discipline with versatile applications to many fields of research. The authors’ intention was to emphasize the value of this input, its significance for science and its considerable impact on the development of the applications of statistical methods to other disciplines. The article is structured around three theses, which concern, respectively: the role of statistics as a key discipline in the processes of the interdisciplinarisation of empirical sciences, diverse conditions in which the Polish statistical thought has developed (e.g. the partitions of Poland), and its influence on the shape of modern statistics.

Celem artykułu jest przedstawienie dorobku wybranych przedstawicieli polskiej statystyki, w tym jej prekursorów, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój statystyki jako dyscypliny naukowej o wszechstronnych zastosowaniach w wielu dziedzinach badań. Intencją autorów jest podkreślenie wartości tego dorobku w przekonaniu o jego doniosłym znaczeniu naukowym oraz silnym oddziaływaniu na rozwój zastosowań metod statystycznych w innych dyscyplinach. Artykuł opiera się na trzech tezach, dotyczących: po pierwsze, roli statystyki jako koronnej dyscypliny w procesach interdyscyplinaryzacji nauk empirycznych, po drugie, zróżnicowania warunków, w jakich rozwijała się polska myśl statystyczna (m.in. pod zaborami), i po trzecie, wpływu tej myśli na kształt współczesnej statystyki