Moral dilemmas of defence decisions in situations of threats of physical aggression – comparative analysis between 1999 and 2018

Autor w niniejszym tekście interpretuje wyniki badań dotyczące moralnych dylematów podejmowanych decyzji, co do sposobów obrony przed agresją fizyczną. Agresją, w jednym przypadku skierowaną na respondenta z zamiarem pozbawienia go życia, w drugim na osobę postronną bez wyraźnie określonego zamiaru. Badaniami realizowanymi przez autora zarówno w roku 1999, jak i w roku 2018 objęto studentów uczelni wojskowej z I roku studiów (okres szkolenia podstawowego). Przeprowadzona analiza porównawcza danych empirycznych uprawnia autora do stwierdzenia, że moralność decyzji dotyczących działań obronnych w sytuacjach zagrożeń agresją fizyczną zależy przede wszystkim od tego, na kogo została skierowana owa agresja (respondent, osoba postronna) oraz od jej natężenia. Daje również podstawy do postawienia tezy, że na przestrzeni lat 1999-2018 nastąpiła pozytywna zmiana w świadomości moralnej kandydatów do korpusu oficerów Wojska Polskiego.

In this article, the author interprets the results of research on moral dilemmas of making decisions as to how to defend oneself against physical aggression. In one instance, aggression is directed against the respondent with the intent to kill, in the other, against a bystander with no clear intent. Research conducted by the author both in 1999 and in 2018 involved 1st year military school students (basic training period). The conducted comparative analysis of empirical data allows the author to conclude that the morality of decisions concerning defensive actions in situations of threats of physical aggression depends primarily on the person against whom the aggression is directed (respondent, bystander) and the intensity of aggression. The analysis also gives grounds for postulating a thesis that between 1999 and 2018, there has been a positive change in the moral awareness of candidates for the Officer Corps of the Polish Armed Forces.