Podmiotowość w baśniowej krainie Pana Kleksa (porównawcza analiza treści)

In the text, I was looking for possible categories of analysis and meanings of the term "subjectivity" in the message (content) of the old and new versions of the novel about Mr. Kleks's academy. I was interested in the similarities and differences between the mentioned concepts and the meanings given to them. The research was conducted on a sample of two novels, i.e. by Jan Brzechwa (2020) entitled Mr. Kleks Academy and Mr. Kleks. New Beginning (Rygiel et al.2024). We used archive search method and qualitative content analysis Conclusions - the research showed many similarities in the interpretation of the category of subjectivity (subjectivity as the goal of upbringing and the educational relationship), the differences concerned the meanings given to the concept. They resulted from social, cultural and political changes that changed the shape of contemporary education.

W tekście poszukiwałam możliwych kategorii analiz i znaczeń terminu „podmiotowość” w przekazie (treściach) starej i nowej wersji powieści o akademii Pana Kleksa. Interesowały mnie podobieństwa i różnice między wspomnianymi pojęciami i nadawanymi ich znaczeniami. Badania prowadzone były na próbie, dwóch powieści tj. Jana Brzechwy (2020) pt. Akademia Pana Kleksa oraz Pan Kleks. Nowy Początek (Rygiel i in.2024). Wykorzystano w nich metodę przeszukiwania archiwów oraz strategię jakościowej analizy treści. Wnioski – badania wykazały sporo podobieństw w zakresie interpretacji kategorii podmiotowości (podmiotowość jako cel wychowania oraz relacja wychowawcza), różnice dotyczyły znaczeń nadawanych pojęciu. Wynikały ze zmiany społecznej, kulturowej i sytuacji politycznej zmieniających kształt współczesnego wychowania.