Oddziaływanie bieżących i majątkowych wydatków rządowych na polską gospodarkę

Instrumenty fiskalne stanowią ważne narzędzie stabilizacji gospodarczej kraju. W badaniu omawianym w niniejszym artykule podjęto się odpowiedzi na pytanie, na ile różne sposoby prowadzenia ekspansywnej polityki fiskalnej są skuteczne w stymulowaniu gospodarki. Celem badania jest porównanie oddziaływania dwóch rodzajów wydatków rządowych: bieżących (konsumpcji publicznej) i majątkowych (inwestycji publicznych) na polską gospodarkę. Zastosowano dynamiczny stochastyczny model równowagi ogólnej, uwzględniający zarówno mechanizmy popytowe, jak i podażowe. Innowacyjność tego podejścia polega na uwzględnieniu częściowejsubstytucji konsumpcji prywatnej konsumpcją publiczną. Parametry modelu oszacowano z wykorzystaniem estymacji bayesowskiej na podstawie danych Eurostatu za lata 2000– 2022. Z badania wynika, że w krótkim okresie wydatki majątkowe cechują się wyższą skutecznością w pobudzaniu gospodarki niż wydatki bieżące. Największe różnice występują między długookresowymi skutkami makroekonomicznymi zwiększania poszczególnych rodzajów zakupów rządowych. Uzyskane funkcje reakcji na impulsy fiskalne wskazują, że wpływ bieżących wydatków rządowych na PKB, konsumpcję i zatrudnienie szybko zanika, podczas gdy wydatki majątkowe trwale podnoszą poziom zarówno produkcji, jak i konsumpcji. Oznacza to zatem, że zwiększanie inwestycji publicznych jest efektywniejszą metodą stymulowania polskiej gospodarki niż zwiększanie konsumpcji publicznej.

Fiscal instruments are an important tool used to ensure a country’s economic stabilisation. In the study presented in this article, we attempt to find out how effective different ways of conducting expansive fiscal policy are in stimulating the economy. The aim of the article is to compare the impact of two types of government expenditure, i.e. the current (public consumption) and capital (public investment) spending on the Polish economy. A dynamic stochastic general equilibrium model was used that took into consideration both demand and supply mechanisms. The innovativeness of this approach lies in taking into account a partial substitution of private consumption with public consumption. The model parameters were estimated using Bayesian estimation on the basis of Eurostat data for 2000–2022. The results of the study indicate that in the short term, capital government expenditure is more effective in stimulating the Polish economy than current government expenditure. The most significant differences occur between the long-term macroeconomic effects of increasing different types of government purchases. The fiscal impulse response functions show that the impact of current government spending on GDP, consumption and employment fades quickly, while capital government spending permanently raises both output and consumption. This means that increasing public investment is a more effective method of stimulating the Polish economy than raising current government spending.