Czynniki inne niż BMI związane z ryzykiem kardiometabolicznym u dzieci z ciężką otyłością

Rosnąca częstość występowania ciężkiej otyłości wśród dzieci i młodzieży stanowi istotne wyzwanie dla pediatrów i lekarzy pierwszego kontaktu. Celem tego badania było zbadanie zależności między parametrami biochemicznymi, antropometrycznymi, pomiarami ciśnienia krwi i parametrami pochodzącymi z analizy bioimpedancji (BIA) w celu zidentyfikowania potencjalnych powikłań kardiometabolicznych związanych z ciężką otyłością.

Do badania włączono 347 dzieci (162 chłopców, 185 dziewcząt) w wieku 0-19 lat, spełniających kryteria otyłości ciężkiej, oparte na progach BMI dla różnych grup wiekowych. Rekrutację pacjentów przeprowadzono w czterech ośrodkach endokrynologii dziecięcej w Polsce. U każdego uczestnika wykonano pomiary antropometryczne, ocenę etapu dojrzewania, pomiar ciśnienia krwi, badania biochemiczne i hormonalne oraz BIA.

BMI wykazało istotną zależność z procentem masy tłuszczowej (FM%) i stosunkiem talii do wzrostu (WHtR), ale nie wykazało stosunku talii do bioder (WHR). Zależność BMI od FM% była silniejsza u dziewcząt i dzieci w okresie przed okresem dojrzewania. Wynik Z-score zespołu metabolicznego (MetS) wykazał silną dodatnią korelację z BMI u dzieci w okresie dojrzewania. Ujemną korelację pomiędzy HDL a trójglicerydami zaobserwowano jedynie u chłopców. U dzieci przed okresem dojrzewania wykazano silniejsze korelacje, pomimo mniejszej liczebności próby i krótszego czasu trwania otyłości.

Wnioski: Uwzględnienie wielu parametrów wykraczających poza samo BMI pozwala lepiej zrozumieć ryzyko kardiometaboliczne związane z ciężką otyłością u dzieci. Wynik MetS Z-score nie był wiarygodnym wskaźnikiem zwiększonego ryzyka kardiometabolicznego u młodszych dzieci. Ciężka otyłość o wczesnym początku wiązała się z większym ryzykiem powikłań metabolicznych. Wczesna interwencja ma kluczowe znaczenie dla złagodzenia powikłań metabolicznych w tej populacji.

Badania te zostały w całości sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki, Polska (2021/41/B/NZ5/01676).

W załączonym pliku znajdują się surowe dane, użyte do analizy, powiązane z publikacją.