Response of grapevine (Vitis vinifera L.) leaves to different leaf fertilizers under a semi-arid condition

Ever-increasing shortage in global agricultural water sources urged the researchers to investigate sustainable strategies for alleviating the negative effects of drought on plants in semi arid or arid regions. In this sense, foliar fertilization gained particular significance as it supports the plant to cope with water shortage. This study was conducted to investigate the leaf physiological response of the grapevine ‘Narince’ to various organic leaf fertilizers. Leaf protein content was also determined to compare treatment effects on nutritional value of grape leaves since the leaves of this cultivar are consumed in various ways. Both stomatal conductance, leaf chlorophyll and protein content increased in response to leaf fertilizers in varying degrees according to the products used. To illustrate, Herbagreen pulverization resulted in the highest stomatal conductance (gs) (324.7 mmol H₂O m- ² s -¹), and was followed by Cropset (323.5 mmol H₂O m- ² s - ¹) while the lowest gs value was obtained from control vines (295.4 mmol H₂O m- ² s - ¹). The highest chlorophyll and protein contents were obtained from ISR 2000 (32.9 mg kg- ¹) and Maxicrop (21.5%) treatments, respectively. Leaf chlorophyll content had a significant positive correlation with leaf protein content when all the observations were pooled. Therefore, the organic leaf fertilizers can be considered as a safe, sustainable and innovative strategies to support plants to cope with drought.

Zwiększające się niedobory źródeł wody dla rolnictwa skłoniły badaczy do analizowania strategii zrównoważonych w celu zmniejszenia negatywnego wpływu suszy na rośliny w regionach półpustynnych lub pustynnych. W tym kontekście, nawożenie dolistne zyskało szczególne znaczenie, gdyż wspiera roślinę w radzeniu sobie z brakiem wody. W doświadczeniu badano reakcję fizjologiczną liści winorośli ‘Narince’ na różne organiczne nawozy dolistne. Określono też zawartość białka w liściach, aby porównać efekty zabiegów na wartość odżywczą liści winogron, gdyż liście tej odmiany są spożywane na różne sposoby. Przewodność szparkowa (gs) oraz zawartość chlorofilu i białka w liściach zwiększały się w reakcji na nawozy dolistne w różnym stopniu, w zależności od użytych produktów, np. sproszkowany Herbagreen dał najwyższy gs (324,7 mmol H₂O m-² s -¹), na drugim miejscu był Cropset (323,5 mmol H₂O m- ² s - ¹) natomiast najniższą wartość gs osiągnięto z kontrolnych winorośli (295,4 mmol H₂O m- ² s - ¹). Największą zawartość chlorofilu i białka osiągnięto, odpowiednio, z zabiegów ISR 2000 (32,9 mg kg- ¹) i Maxicrop (21,5%). Po zebraniu wszystkich danych okazało się, że zawartość chlorofilu w liściach była pozytywnie skorelowana z zawartością białka w liściach. Organiczne nawozy dolistne mogą więc być uważane za bezpieczne, zrównoważone i innowacyjne strategie wspierania roślin podczas suszy.