Filmowość języka poetyckiego Czesława Miłosza

Artykuł rozwija tezę o filmowości wczesnej poezji Czesława Miłosza, przedstawia jej przesłanki na tle nowatorskich prądów epoki, omawia zastosowanie pojęć języka filmu jako adekwatnych wobec synekdochicznej techniki obrazowania noblisty. Prezentuje ją jako algorytm strukturalny świata poetyckiej wielogłosowości. Ukazuje związek etyki, filozofii, teologii z obrazowaniem wiersza. Dowodzi, że rozwój techniki synekdochiczno-filmowej – od figuratywności do płynności w obrębie ujęcia – związany był z równoważeniem gnostyckiej awersji poety wobec rzeczywistości ciała i materii. Równowaga poczucia grozy istnienia i jego afirmacji sprzyjała tworzeniu płynnych serii: partes pro toto powstałych ze spotkania nazwy i rzeczy darzonej respektem, z akceptacji bytów, które same w sobie są transcendentne. Autor artykułu stwierdza, że poprzez porównanie języka poezji z językiem filmu możliwe stało się ukazanie poetyckości wierszy Miłosza.

The paper develops the thesis on the movielike nature of Czesław Miłosz’s early poetry. It includes the premises of the thesis in contrast to innovative currents of the epoch. The paper discusses applying terms from the language of film as adequate when compared to the Nobel Prize winner’s synecdochic technique of imaging which is shown as the structural algorithm of the world of poetic multivoiceness. The paper displays the relation between ethics, philosophy and theology with the imaging of a poem. It proves that the advancement of the synecdochic-film technique, from figurativeness to the fluency of a take, is connected with balancing the Gnostic aversion of the poet towards the reality of body and matter. The balance between the feeling of terror of existence and its affirmation was favourable for creating fluent series: partes pro toto derived from the coming together of a name and a respected item, as well as accepting beings which are transcendent in their nature. The author of the paper states that through comparing the language of poetry and the language of film it was possible to show the poetic nature of Miłosz’s poems.