Adaptacja zamków Sudetów Zachodnich na obiekty turystyczne w XIX i na początku XX w.

W pracy przedstawiono zagadnienie adaptacji zamków Sudetów Zachodnich na cele turystyczne w XIX w. i 1. połowie XX w. W pierwszej części na podstawie dostępnego materiału źródłowego i literatury przedmiotu wykazano, iż temat do tej pory nie był opracowany w szerszym zakresie. Następnie omówiono kwestię zamków na tle rozwoju turystyki w Sudetach Zachodnich do roku 1945. W ten sposób ukazane zostały przyczyny dokonywania w tych obiektach zmian. W kolejnym rozdziale przedstawiono prace prowadzone w warowniach na omawianym obszarze w analizowanym okresie. Na podstawie zawartych w artykule informacji stwierdzono, iż w większości przypadków właściciele starali się zachować zamki w formie trwałej ruiny, tak aby nie zatraciły one swojego romantycznego charakteru, a w przypadku wprowadzania nowych obiektów wykonywano je w stylu historyzującym lub regionalnym.

The paper discusses the adaptive reuse of Western Sudetes castles for tourist purposes in the 19th and at the beginning of the 20th centuries. The first section consists of a review of the relevant literature and demonstrates that the subject has not yet been extensively studied. Next castles are considered against a background of the rise of tourism in the Western Sudetes Mountains up to 1945. This perspective brings out the reasons of changes made to strongholds. The following section gives an overview of the works undertaken at the sites in the Western Sudetes area in the period under consideration. The analysis of data leads to the conclusion that in most cases the castles’ owners made efforts to preserve ruins for their romantic appeal and if new buildings appeared, they were constructed in a historicising or regional style.