Twierdza w strukturze miasta – zarządzanie wielkoskalowymi zespołami fortecznymi

W opracowaniu poruszono problematykę zarządzania wielkoskalowymi, złożonymi zespołami pofortecznymi – w rozumieniu ochrony dóbr kultury i natury, w kontekście planowania przestrzennego, polityki regionalnej, turystyki kulturowej, a także współpracy międzyregionalnej. Przedstawiono charakterystykę zasobu obiektów, ich stanu zachowania oraz cele ochrony i adaptacji zachowanych historycznych fortyfikacji wielkoprzestrzennych. Skoncentrowano się na dwóch przykładach – Warszawie i Krakowie. Przedstawione informacje i zebrane doświadczenia pozwalają na stwierdzenie, że w przypadku twierdz „miejskich” XIX i XX w. praktyka planowania przestrzennego powinna opierać się na polityce zrównoważonego rozwoju obszarów o wysokich standardach kulturowo-krajobrazowych.

The article deals with the issues of managing large-scale, compound post-fortress complexes – in the sense of protecting cultural and nature assets, in the context of spatial planning, regional policy, cultural tourism, as well as interregional cooperation. The characteristics of the resource of objects, their condition as well as the objectives of protection and adaptation of preserved historical large-scale fortifications have been presented. The focus was on two examples – Warsaw and Krakow. The information and experience gathered allow us to state that in the case of “city” fortresses of the 19th and 20th centuries, the practice of spatial planning should be based on the policy of sustainable development of areas with high cultural and landscape standards.