Kształtowanie moralności w warunkach szkolnych – Herbart i poza nim

Od czasów starożytnych w kulturze europejskiej kształtowanie moralności należało do priorytetowych zadań edukacji szkolnej. W ostatnich dziesięcioleciach realizacja tego zadania zaczęła przybierać postać coraz bardziej zinstytucjonalizowaną – szkolnych lekcji etyki. Jak do tej pory brakuje zgody co do celów i metod uczenia moralności w warunkach szkolnych. Nie wiadomo również, czy owe lekcje wyręczają inne przedmioty szkolne z ich odpowiedzialności za sferę moralną uczniów. Prezentowany artykuł składa się z trzech części. W pierwszej zostanie zrekonstruowana koncepcja nauczania wychowującego, która stanowi centralny i najbardziej znany składnik teorii pedagogicznej Herbarta. Druga część zawiera prezentację koncepcji doradztwa pedagogicznego, której zadaniem według Herbarta jest rozwijanie u wychowanka/ucznia umiejętności sądzenia i działania moralnego. W trzeciej i ostatniej części uwaga autora skupia się na wypracowanym na fundamencie teorii Herbarta modelu kompetencji moralno-etycznej. Model ten umożliwia ustalenie odpowiedzialności lekcji etyki i innych przedmiotów szkolnych w zakresie kształtowania moralności.