Samoocena oraz poczucie samotności rodzeństwa dzieci i młodzieży z zaburzeniami neurorozwojowymi

Celem badań była wstępna diagnoza samooceny nastolatków mających rodzeństwo z zaburzeniami neurorozwojowymi, a także poszukiwanie związku tej zmiennej z poczuciem samotności, płcią oraz wiekiem. Do analiz zakwalifikowano wyniki uzyskane od 80 neurotypowych adolescentów, mających siostry lub braci z takimi zaburzeniami neurorozwojowymi, jak: spektrum autyzmu, niepełnosprawność intelektualna, zespół deficytu uwagi i nadpobudliwości ruchowej, zaburzenia motoryczne, zaburzenia w komunikowaniu się i zespół Tourette’a. Zastosowano następujące narzędzia badawcze: Skalę Samooceny Morrisa Rosenberga (SES) w adaptacji Marioli Łaguny, Kingi Lachowicz-Tabaczek i Ireny Dzwonkowskiej (2007); Skalę Samotności de Jong Gierveld (DJGLS) w polskiej adaptacji Pawła Grygiela i współpracowników (2013) oraz kwestionariusz ankiety w opracowaniu własnym. Wyniki badań wskazują na negatywny związek poczucia samotności i samooceny w badanej grupie oraz negatywny związek samooceny z wiekiem. W ich świetle wskazane są działania wspierające młodzież mającą rodzeństwo z zaburzeniami rozwoju.

The aim of the study was to initially diagnose the self-esteem of adolescents having siblings with neurodevelopmental disorders and search for the relationship of this variable with the sense of loneliness, gender and age. The analyzes included results obtained from 80 neurotypical adolescents with sisters or brothers with neurodevelopmental disorders such as: autism spectrum disorder, intellectual disability, attention deficit hyperactivity disorder, motor disorders, communication disorders and Tourette’s syndrome. The following measures were used: Rosenberg Self-Esteem Scale (SES) adapted by Mariola Łaguna, Kinga Lachowicz-Tabaczek and Irena Dzwonkowska (2007); De Jong Gierveld Loneliness Scale (DJGLS) in the Polish adaptation of Paweł Grygiel et al. (2013) and a self-designed questionnaire. The results of the study indicate a negative relationship between the sense of loneliness and self-esteem in the studied group and a negative relationship between self-esteem and age. In the light of these results supportive interventions for youth who have siblings with neurodevelopmental disabilities are indicated.