Klasyczna koncepcja szczęścia: ujęcie Roberta Spaemanna

W artykule przedstawiono wybrane elementy klasycznej koncepcji szczęścia w twórczości Roberta Spaemanna. Przytoczono rozumienie życia szczęśliwego (jego dwuznacznego, a zarazem obiektywnego wymiaru i ścisłego związku z rzeczywistością) i interpretację kluczowych wizji tegoż życia – platońskiej i arystotelesowskiej oraz stoickiej i hedonistycznej. Do tych dwóch ostatnich wybitny filozof odniósł się krytycznie, wykazując ich sprzeczność i oderwanie od rzeczywistości. Spaemann również polemicznie ustosunkował się do kantowskiej koncepcji szczęścia. Nie rozwijał on jednak w swych rozważaniach problematyki bezpieczeństwa. Dlatego w artykule podjęto próbę wykazania, w jakiej mierze i w jakim sensie ta problematyka rysuje się i odsłania na gruncie teorii szczęścia. Ponadto poruszono kwestię obiektywnego wymiaru szczęścia, gdyż Spaemann wyartykułował ją zaledwie implicite. W zakończeniu wskazano konkretne obszary dalszych badań nad problematyką szczęścia w pracach tego filozofa.

The article addresses selected elements of the classical conception of happiness in the work of Robert Spaemann. It presents his understanding of a happy life (its ambiguous yet objective dimension and a close connection with reality) and his interpretation of crucial visions of such a life presented by Plato, Aristotle, as well as the representatives of the Stoicism and Hedonism. The latter two are critically appraised by the eminent philosopher, since he claims they are contradictory and removed from reality. Spaemann also shows his polemical attitude towards Kant’s conception of happiness, but he does not elaborate on the subject of security. Therefore, the article seeks to demonstrate to what degree and in what sense these issues can viewed from the perspective of theories of happiness. Also, the question of theobjective dimension of happiness is elucidated since Spaemann articulated that barely implicitly. In the conclusion, specific areas of further research on the subject of happiness in the works of this philosopher were indicated.