Stabilność zdolności kombinacyjnej nienasyconych kwasów tłuszczowych u linii podwojonych haploidów rzepaku ozimego

Praca zawiera wyniki badań zdolności kombinacyjnych linii DH przeprowadzonych na podstawie analizy statystycznej trzyletniej serii doświadczeń linia × tester z rzepakiem ozimym. Podstawą badań serii była analiza wariancji oparta na modelu mieszanym obserwacji. Została ona przeprowadzona dla serii doświadczeń, których obiektami były mieszańce uzyskane ze skrzyżowania 7 linii z 4 testerami. Każde z doświadczeń założone było w układzie losowanych bloków w trzech replikacjach. W pracy przedstawione są wyniki analizy efektów ogólnej (GCA) i specyficznej (SCA) zdolności kombinacyjnej linii rodzicielskich ze względu na zawartość kwasów tłuszczowych (oleinowego, linolowego i linolenowego) u mieszańców F2 linia × tester. Dla każdego z badanych kwasów wyznaczono oceny średnich efektów GCA i SCA linii DH i testerów oraz dokonano testowania ich istotności. Podstawowym celem pracy był wybór tych linii DH rzepaku ozimego, które spełniałyby wymagania dotyczące odpowiedniej zawartości kwasów tłuszczowych w oleju nasion przydatnych w produkcji biopaliw oraz farb i lakierów.

The article presents the analysis of general and specific combining ability of winter oilseed rape DH lines. The various statistical methods were used to evaluate parental forms on the basis of series of experiments with F2 hybrids obtained from the line × tester crossing scheme. The experiments were carried out in a completely randomised block design with three replications and over three successive years. The article contains the results of general and specific combining ability analyses for parental lines in respect of the content of unsaturated fatty acids in F2 line × tester hybrid generation. For each fatty acid the estimates of GCA and SCA effects for DH lines and testers were obtained and tested. The interaction of these effects with years was also studied. The aim of the paper was to select the most interesting oilseed rape DH lines with regard to the requirements for fatty acids.