The centuries-old experience of folk medicine, nutritional
traditions, and the results of numerous research studies show
that plants of the genus Plantago can be used for medicinal,
cosmetic, dietetic, and ritual purposes.
In the phytochemical composition of Plantago, there
is an abundance of biologically active substances (among
others, glycosides, flavonoids, polysaccharides, and vitamins)
exhibiting beneficial effects and, simultaneously, there is a low
content of compounds that may exert a toxic effect. Scientific
research has confirmed that Plantago plants have antioxidative,
apoptosis-inhibiting, protective, healing-enhancing, spasmolytic,
anthelmintic, and antimicrobial properties; they inhibit the
development of some tumours, reduce the level of lipids in blood
and inhibit tissue glycation. In phytotherapy, leaves, stems,
and/or seeds of different plantain species are used.
Plantago leaves and seeds are also used to manufacture
creams, lotions, and face masks. Different parts of these
plants (fresh plant material, extracts, or isolated substances)
are also used in human and animal nutrition. Plantain leaves
can be eaten like lettuce or added to salads, fried in pastry, used
to prepare a tea, juice, or wine. Its seeds are added to cakes,
bread, breakfast cereals, ice cream, and drinks, or they are cooked
like groats. Animals fed with plantain can live longer and
are healthier, while meat derived from such animals is tastier
and healthier to humans. Plantago seeds are readily eaten by
cage birds.
Plantain pollen, produced in large amounts (up to 20,000
pollen grains per 1 stamen of P. lancolata), can cause allergies
in sensitive people. Due to a long flowering period of plants of
the genus Plantago, the effect of the allergenic factor persists
for many weeks. In Poland days with the maximum concentration
of airborne plantain pollen most often occur in July.
Wielowiekowe doświadczenia medycyny ludowej,
tradycje żywieniowe oraz wyniki licznych badań
naukowych wskazują, że rośliny z rodzaju Plantago
mogą być wykorzystywane w celach leczniczych, kosmetycznych,
dietetycznych oraz rytualnych.
W składzie fitochemicznym Plantago występuje
bogactwo substancji biologicznie czynnych (m. in.,
glikozydy, flawonoidy, polisacharydy i witaminy) o korzystnym
działaniu, przy jednoczesnej niewielkiej zawartości
związków o właściwościach toksycznych.
Badania naukowe potwierdziły, że rośliny te mają właściwości
antyoksydacyjne, hamujące apoptozę, osłaniające,
przyspieszające procesy gojenia, spazmolityczne,
przeciwrobacze, przeciwdrobnoustrojowe, hamujące
rozwój niektórych nowotworów, a także obniżające poziom
lipidów we krwi oraz hamujące procesy glikacji
w tkankach. W fitoterapii stosuje się liście, pędy lub/i
nasiona różnych gatunków babki.
Liście i nasiona Plantago znajdują także zastosowanie
do wyrobu kremów, lotionów i maseczek.
Różne części tych roślin (świeży surowiec, ekstrakty
lub wyizolowane substancje) wykorzystywane są również
w żywieniu ludzi i zwierząt. Liście babki można
spożywać jak sałatę, smażyć w cieście, przyrządzać
z nich herbatę, sok czy wino. Nasiona dodawane są do
ciastek, chleba, płatków śniadaniowych, lodów, napojów
lub gotowane są jak kasza. Zwierzęta karmione
babką mogą żyć dłużej i są zdrowsze, zaś mięso z nich
pochodzące jest smaczniejsze i zdrowsze dla ludzi.
Nasiona Plantago są chętnie zjadane przez ptaki utrzymywane
w klatach.
Natomiast pyłek babki ma właściwości alergizujące.
Produkowany w dużych ilościach (do 20 tys.
ziaren pyłku/1 pręcik P. lancolata) może wywoływać
alergie u osób wrażliwych. Z uwagi na długi okres
kwitnienia roślin z rodzaju Plantago, działanie czynnika
alergizującego utrzymuje się przez wiele tygodni.
W Polsce dni z maksymalną koncentracją ziaren pyłku
babki w powietrzu najczęściej występują w lipcu.
