Wpływ stosowania podłoża popieczarkowego na zawartość niklu w poziomie próchniczym gleby płowej opadowo-glejowej użytkowanej rolniczo

W dwuletnim doświadczeniu polowym, zlokalizowanym w Środkowo- Wschodniej Polsce (Wysoczyzna Siedlecka), określono wpływ nawożenia podłożem po uprawie pieczarki białej (Agaricus bisporus) na zawartość całkowitą niklu oraz jego ilościowy udział w wydzielonych frakcjach, w ornym poziomie próchnicznym gleby płowej opadowo – glejowej użytkowanej rolniczo. Doświadczenie obejmowało obiekty: kontrolny (bez nawożenia); nawożony nawozami mineralnymi NPK; nawożony obornikiem trzody chlewnej; nawożony obornikiem trzody chlewnej + NPK; z zastosowanym podłożem po uprawie pieczarki; z zastosowanym podłożem po uprawie pieczarki + NPK. Frakcjonowanie sekwencyjne niklu, przeprowadzono według procedury BCR. Wydzielono frakcje: F1 – wymienną, F2 – redukowalną, F3 – utlenialną, F4 – rezydualną. W poziomie próchnicznym gleby poszczególnych obiektów doświadczenia, sekwencyjne frakcjonowanie niklu wykazało zróżnicowaną zawartość tego metalu w wydzielonych frakcjach oraz ich udział w zawartości całkowitej. Wprowadzenie do gleby podłoża po produkcji pieczarki samego oraz z dodatkiem NPK, po pierwszym roku uprawy, wpłynęło na zwiększenie udziału niklu we frakcji wymiennej (F1) i związanej z materią organiczną (F3) w stosunku do obiektu kontrolnego. Po drugim roku uprawy zastosowane podłoże potencjalnie wpłynęło potencjalnie na zwiększenie biodostępności i ruchliwości tego metalu w glebie, jednocześnie zmniejszył się jego udział we frakcji związanej z materią organiczną F3. Średni procentowy udział frakcji niklu po dwóch latach uprawy układał się w następującym szeregu malejących wartości: F4 > F3 > F1 > F2.

A two-year field experiment was set up in Central-Eastern Poland (Siedlce Upland) to study the influence of fertilisation with spent substrate after the cultivation of white mushrooms (Agaricus bisporus) on the content of nickel and its overall quantitative participation in separated fractions in the humus horizon of Stagnic Luvisol under agricultural use. The experimental treatments were as follows: control (without fertilisation); with NPK mineral fertilisation; fertilised with swine manure; fertilised with swine manure + NPK; fertilised with spent mushroom substrate; fertilised with spent mushroom substrate + NPK. Sequential fractionation of nickel was conducted according to the BCR procedure. The following nickel fractions were separated: F1– exchangeable, F2 – reducible, F3 – oxidisable, F4 – residual. In the humus horizon of the particular experimental treatments the sequential fractionation of nickel revealed diversified content of this metal in the separated fractions and their varied share in the total content of nickel. After the first year of cultivation, the application of spent mushroom substrate to the soil, both alone and with NPK, caused an increase in the share of nickel in the exchangeable and oxidisable fractions relative to the control. After the second year of cultivation the substrate used caused a potential increase in the bioavailability and mobility of the metal in the soil, with simultaneous decrease of its share in the oxidisable fraction, bound with organic matter. The average percentage shares of nickel fractions after two years of cultivation were in the following order of decreasing values: F4 > F3 > F1 > F2.