China’s energy industry as a determinant of international relations in Asia.

The state of energy relations in the South-East Asia and Middle East depends on China’s world-power ambitions. It is a common perception that the People’s Republic of China is increasing its sphere of influence, ensuring the country’s energy safety by subordinating smaller and “weaker” neighbours. It can be said without any doubt that China’s energy policy will determine future international relations in Asia and, indirectly, influence the shaping of a new, global order. The thesis formulated in the present article is that China’s aggressive energy policy has caused drastic changes in international relations in Asia and is bound to have a negative effect on the country in the nearest future.

Stosunki energetyczne w Azji Południowo-Wschodniej i na Dalekim Wschodzie zależą od kierunku rozwoju chińskich ambicji mocarstwowych. Chińska Republika Ludowa – w ogólnym mniemaniu – poszerza swoje strefy wpływów i zapewnia strategiczne bezpieczeństwo energetyczne uzależniając mniejszych i „słabszych” sąsiadów. Śmiało można stwierdzić, że polityka energetyczna Chin określać będzie w sposób bezpośredni przyszłość stosunków międzynarodowych w Azji, a pośrednio przyczyni się do kształtowania nowego globalnego ładu. Kluczem do zrozumienia prowadzonej przez Chiny polityki energetycznej jest region położony kilkaset kilometrów na południe od granic państwa. Cieśnina Malakka – najkrótsza, prowadząca z zachodu droga morska do Chin i najważniejsza „arteria” transportowa w tej części świata. Przez cieśninę łączącą Ocean Indyjski z Pacyfikiem przebiega 80% importu ropy naftowej z Afryki i Bliskiego Wschodu do Państwa Środka. W przypadku zablokowania tego newralgicznego punktu na mapie morskiej Azji, doszłoby do przerwania ciągłości dostaw węglowodorów, a w państwo uderzyłyby daleko idące konsekwencje. Co równie istotne, rolę policjanta wód morskich w tym regionie pełnią jednostki amerykańskiej marynarki wojennej, wzmagając rozdrażnienie władz w Pekinie, motywując je do zaopatrywania w surowce alternatywnymi kanałami. Rozwiązaniem istniejącej sytuacji stały się dwa, konsekwentnie realizowane projekty. Pierwszy z nich zakłada intensyfikację współpracy z bogatymi w ropę naftową i gaz ziemny republikami byłego ZSRR. Drugi natomiast związany jest z ideą „sznura pereł” – budowy infrastruktury morskiej, tj. portów i terminali przeładunkowych oraz sieci rurociągów lądowych mających zastąpić transport „trasą malakkańską”. Szybki wzrost gospodarczy Chin i wynikające z tego rosnące potrzeby energetyczne wywołują coraz bardziej jawne konflikty z sąsiadami. Najpewniej ani państwom ASEAN, ani Japonii, ani Korei Południowej nie uda się w najbliższym czasie zawiązać wspólnego frontu przeciwko Chinom. Pewne natomiast jest, iż rosnące ambicje chińskie wprowadzą istniejące nieporozumienia na nowy etap, kierując strony na kurs kolizyjny. I w tym przypadku nie chodzi o ekonomię, a raczej o „paliwo” dla narodowych gospodarek. Pytanie tylko jak zakończy się w przyszłości rywalizacja o „czarne złoto”? Dopóki największy, globalny rywal Chin przygląda się z boku, dopóty sytuacja wydaje się stabilna. Zastanawiające tylko jak długo Stany Zjednoczone Ameryki pozostaną bierne?