Rozwój przedsiębiorczości w dzielnicy społecznie różnorodnej w świetle opinii właścicieli firm

Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób zróżnicowanie społeczne warszawskiej dzielnicy Praga Północ ma znaczenie dla rozwoju przedsiębiorczości. Podlegający intensywnym procesom gentryfikacji obszar zmienia się niezwykle szybko, a jego tradycyjna tkanka społeczna poddawana jest licznym bodźcom. Lokalna społeczność, do tej pory zdominowana przez przedstawicieli klasy niższej charakteryzujących się poza relatywnie niskim poziomem dochodu wykształceniem często sięgającym najwyżej poziomu szkoły średniej, ale także relatywnie niskimi oczekiwaniami względem rynku usług czy oferty oraz jakości dostępnych w otoczeniu produktów, jest obecnie rozsadzana od środka przez wyspowe ośrodki gentryfikacji. Jej przejawem są przede wszystkim nowe inwestycje mieszkaniowe i biznesowe, także z zakresu gospodarki kreatywnej. Opisywane zjawiska dają unikatową możliwość badania znaczenia gwałtownej zmiany społecznej dla funkcjonowania przedsiębiorczości na „starej Pradze”. Pozwalają obserwować strategie podejmowane przez istniejące tam już przedsiębiorstwa, jak i nowo powstające firmy w sytuacji zwiększającego się zróżnicowania społecznego potencjalnych klientów. W niniejszym artykule opisano szerokie spektrum działań podejmowanych przez przedstawicieli biznesu, jednocześnie wskazując dominujące trendy, jak i wyróżniające się nietypowe strategie biznesowe. Badane zjawiska stają się także swoistym eksperymentem pozwalającym na weryfikację do tychczasowych założeń teoretycznych w tym obszarze wiedzy, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia różnorodności społecznej w bezpośrednim otoczeniu biznesu dla efektywności ekonomicznej przedsiębiorstw.

The paper attempts to answer the question how social diversity of one of Warsaw’s 18 districts, Praga Północ, plays a role in the area’s economic performance. With an ongoing gentrification process, Praga Północ is changing at fast rate, with islands of modernisation appearing in the ocean of its traditional social tissue. The local community was once dominated by lower class inhabitants, with typically low income and secondary education, that had relatively low expectations with regard to local market and quality of products and services. At present, the area is more socially diverse, as new middle class citizens live here, due to new housing investments and the establishment of creative firms. The situation in Praga provides a unique possibility to research the impact of the area’s rapid social change on local economic performance. We investigate strategies undertaken by existing enterprises and newly-founded ones when facing a growing diversification of potential clients. We describe the wide spectre of activities undertaken by business owners and point to dominating trends and outstanding business behaviours. The study is also a specific experiment, that allows to verify theoretical assumptions on the basis of local knowledge with special focus on the impact of social diversity on economic performance.