Dura lex sed lex w świetle wybranych teorii pozytywistycznych. Czy rzymska maksyma jest adekwatna do współczesnego rozumienia legalizmu?

Niniejszy artykuł jest poświęcony zagadnieniu prawniczej maksymy dura lex, sed lex, która odnosi się do „twardości” prawa. Przedstawione zagadnienia wraz z orzecznictwem sądów i trybunałów przedstawią słuszność stosowania zasad zawartych w tej maksymie, jak i przykłady, kiedy nie zawsze ma ona odzwierciedlenie w sprawach mniejszej wagi, która kłóci się ze zdrowym rozsądkiem. Pomimo tego należy spojrzeć przez pryzmat obowiązujących prawnych zasad, które jasno określają okoliczności, w których nie ma możliwości podejścia do danego zagadnienia na podstawie „życiowej”. W dalszej części artykułu została przedstawiona analiza niniejszej maksymy w aspekcie pozytywistycznego tworzenia prawa. Przedstawieni autorzy w tekście wskazują, czym powinny się kierować osoby obowiązane do respektowania prawa. W ostatniej części artykułu została przedstawiona krytyczna ocena cytowanej paremii ze względu na nadmierny formalizm, który jest zarzucany klasycznym pozytywistom.

This paper will be devoted to the issue illustrated by the legal maxim dura lexsed lex, that is, the situation of "hardness" of the law, in which the effect of its application seems harsh and even inconsistent with the common sense of justice, and yet justified by the need to respect the formal validity of the law. The following sections of the paper will present an analysis of the maxim interms of the positivist creation of law through the command of the sovereign. Finally, a critique of dura lex sed lex will be shown in connection with the excessive formalism that is accused of classical positivists.