Profilaktyka wykluczenia społecznego seniorów z zaburzeniami poznawczymi i opiekujących się nimi rodzin

Cel. Celem niniejszej pracy jest analiza i przedstawienie skutecznych strategii oraz działań służących zapobieganiu izolacji społecznej seniorów doświadczających zaburzeń poznawczych i ich rodzinnych opiekunów. Liczne badania pokazują, że czynniki takie jak brak wsparcia społecznego, niska świadomość społeczna na temat zaburzeń poznawczych oraz niedostateczne zasoby instytucjonalne przyczyniają się do pogłębiania wykluczenia tej grupy osób. A to wszystko niewątpliwie przyczynia się do obniżenia jakości życia zarówno samych seniorów, jak również członków ich rodzin. Metody i materiały. Metoda jakościowa. Analiza treści publikacji naukowych dotyczących profilaktyki wykluczenia społecznego seniorów z zaburzeniami poznawczymi i ich opiekunów rodzinnych. Wyniki i wnioski. Profilaktyka powinna obejmować działania edukacyjne, wsparcie emocjonalne i psychologiczne, rozwój sieci wsparcia społecznego oraz dostęp do usług medycznych i rehabilitacyjnych. Ważnym elementem jest również wsparcie rodzin, które często stają się głównymi opiekunami osób z zaburzeniami poznawczymi. Wdrażanie kompleksowych programów profilaktycznych może przyczynić się do poprawy jakości życia zarówno seniorów, jak i ich opiekunów, co przeciwdziała wykluczeniu społecznemu oraz promuje integrację społeczną. Istotne jest także rozwijanie polityk publicznych oraz inicjatyw lokalnych, które wspierają tworzenie przyjaznego środowiska dla seniorów, w tym dostępu do edukacji, kultury i rekreacji. Kluczowe jest zaangażowanie różnych sektorów społecznych, takich jak służba zdrowia, organizacje pozarządowe, samorządy oraz społeczności lokalne, w tworzenie spójnych i zintegrowanych działań na rzecz seniorów i ich rodzinnych opiekunów.

Aim. The purpose of this paper is to analyze and present effective strategies and programs to prevent social isolation of seniors with cognitive disorders and the families who care for them. Numerous studies show that factors such as lack of social support, low public awareness of cognitive disorders and insufficient institutional resources contribute to deepening exclusion. Methods and materials. Qualitative method. Content analysis of scientific articles on the prevention of social exclusion of seniors with cognitive disorders and their family caregivers. Results and conclusion. Prevention should include educational activities, emotional and psychological support, development of social support networks, and access to medical and rehabilitation services. The support of families, who often become the main caregivers of people with cognitive impairment, is also an important element. The implementation of comprehensive prevention programs can help improve the quality of life for both seniors and their caregivers, counteracting social exclusion and promoting social inclusion. It is also important to develop public policies and local initiatives that support the creation of a friendly environment for seniors, including access to education, culture, and recreation. It is crucial to involve various social sectors, such as health care, NGOs, local governments, and communities, in creating coherent and integrated actions for seniors and their family caregivers. Only through coordinated and multifaceted efforts can social exclusion be effectively countered and dignified and active aging be ensured.