„Nie twoja broszka”. Biżuteria jako forma protestu w czasie Ogólnopolskich Strajków Kobiet w latach 2016–2021

Artykuł dotyczy biżuterii powstałej w czasie masowych protestów społeczeństwa związanych z podejmowanymi przez rząd próbami wprowadzenia całkowitego zakazu terminacji ciąży. Strajkom, które ogarnęły cały kraj, niemal od początku towarzyszyła biżuteria. Tworzona przez artystów, aktywistów lub zaangażowanych użytkowników (na zasadzie tzw. DIY czyli „zrób to sam”), stała się wyraźnym nośnikiem emocji i poglądów. Wyrażała solidarność ze strajkującymi za pomocą subtelnej aluzji i gry skojarzeń, tworząc przy tym nowe symbole walki o prawa kobiet, jak parasolka i czerwona błyskawica. Biżuteria powstała w warunkach silnej polaryzacji społeczeństwa może być analizowana w kontekście „plemienności”, o której już w latach 80. XX wieku pisał francuski socjolog Michel Maffesoli. Otwiera również kolejny rozdział historii polskiej biżuterii patriotycznej i zaangażowanej.

The article concerns jewelry created during mass public protests related to the government's attempts to introduce a total ban on termination of pregnancy. The strikes that spread across the country were accompanied by jewelry almost from the very beginning. Created by artists, activists or committed users (on the so-called DIY basis), it has become a clear carrier of emotions and views. She expressed solidarity with the strikers using subtle allusions and a game of associations, while creating new symbols of the fight for women's rights, such as an umbrella and red lightning. Jewelry created in conditions of strong polarization of society can be analyzed in the context of "tribalism", which was written about by French sociologist Michel Maffesoli already in the 1980s. It also opens another chapter in the history of Polish patriotic and committed jewelry.