Manuscript RC 4 from the Silesian Museum in Opava and an unknown song by Petrus Wilhelmi de Grudencz

W bibliotece Muzeum Śląskiego w Opawie zachował się piętnastowieczny rękopis RC 4, który dotychczas nie był przedmiotem badań muzykologicznych. Nie zwrócono zwłaszcza uwagi na zapisany w nim repertuar polifoniczny. Autorzy podają podstawowe informacje na temat rękopisu, skupiając się na dwugłosowej pieśni Poligena exanimes, którą na podstawie obecności akrostychu „Petrus” oraz cech stylistycznych należy zaliczyć do dorobku Petrusa Wilhelmiego de Grudencz (Piotr z Grudziądza). Wpisu pieśni dokonano w ostatniej składce rękopisu, zawierającej również dwa inne utwory tego kompozytora (Phebus ecclipsi tumuli i Predulcis eurus turbinis), datowanej na podstawie znaków wodnych papieru na lata około 1431–35. Jest to jedno z najstarszych źródeł twórczości Piotra z Grudziądza, powstałe po zakończeniu jego studiów w Akademii Krakowskiej (1430) i przed przybyciem na dwór Fryderyka III Habsburga (przypuszczalnie około 1440 r.). Poza polifonią rękopis zawiera monofoniczne pasje i lamentacje, a także pieśni jednogłosowe, przy czym obok tekstów łacińskich, pojawiają się również niemieckie oraz czeskie (erotyczna pieśń Wsed diabel babie na pleczo). Taka mieszanka repertuaru charakterystyczna jest dla źródeł związanych z łacińskimi szkołami i kolegiami uniwersyteckimi. Źródło będzie przedmiotem dalszych studiów.

The library holdings of the Silesian Museum in Opava include the fifteenth-century manuscript RC 4, which has yet to be investigated by musicologists. In particular, no attention has been paid to the polyphonic repertoire it contains. The authors provide basic information about the manuscript, focusing on the two-part song Poligena exanimes. Based on the presence of the acrostic ‘Petrus’ and the song’s stylistic features, Poligena exanimes can be attributed to Petrus Wilhelmi de Grudencz (Piotr z Grudziądza). This song was written on the last gathering of the manuscript, which also contains two other works by this composer (Phebus ecclipsi tumuli and Predulcis eurus turbinis), dated on the basis of watermarks to around 1431–35. It is one of the earliest sources of the work of Petrus de Grudencz, written after the composer’s graduation from Cracow Academy (1430) and before he joined the court of Frederick III Habsburg (probably around 1440). Apart from polyphony, the manuscript contains monophonic passions and lamentations, as well as one-part songs, in which – apart from Latin texts – German and Czech texts also appear (the erotic song Wsed diabel babie na pleczo). Such a mix of repertoire is characteristic of Latin schools and university colleges. Research into this source will continue.