Nomokanones as a Forgotten Source for Liturgics: A Case Study of the Nomokanon Manuscript GR 14 (17th c.) of the Grabovac Serbian Orthodox Monastery (Hungary)

W niniejszym artykule przedstawiamy i analizujemy wybrane rubryki liturgiczne z Góry Athos oraz dwa tytuły dwóch ostatnich rozdziałów bardzo ważnego rękopisu Nomokanon GR 14 (XVII w.) serbskiego klasztoru prawosławnego Grabovac (Węgry). Te rubryki, a także tytuły dwóch ostatnich rozdziałów, które znaleźliśmy we wspomnianym już rękopisie, powstawały przez tłumaczenie z języka greckiego na język cerkiewno-słowiański redakcji serbskiej. Wybrane rubryki liturgiczne zostały przetłumaczone z odpowiednich części Athonite Typicon i Tradycji prawa kanonicznego, a dwa tytuły dwóch ostatnich rozdziałów Nomocanon GR 14 z dzieła Gabriela Sevirosa, metropolity filadelfijskiego (ok. 1540–1616). Wyjaśniliśmy również główne motywy teologiczne takiego tłumaczenia i redakcji tych tekstów.

In this paper we present and analyze some selected liturgical rubrics from the Mount Athos and two titles of the two last chapters of the very important manuscript Nomokanon GR 14 (17th c.) of the Serbian Orthodox Monastery Grabovac (Hungary). These rubrics and also titles of the two last chapters, which we have found in already-mentioned manuscript, were being formed by translation from Greek into Church Slavonic language of the Serbian redaction. Selected liturgical rubrics were being translated from the relevant parts of Athonite Typicon and Canon Law Tradition, and two titles of the two last chapters of Nomocanon GR 14 from a work of Gabriel Seviros, Metropolitan of Philadelphia (c. 1540–1616). We have also explained the main theological motives for such a translation and redaction of these texts.