Charakterystyka obejmuje oficerów trzech dywizji piechoty: 3 DP Leg., 13 DP i 27 DP, które stacjonowały na obszarze dwóch województw: środkowej i południowej części województwa lubelskiego oraz województwa wołyńskiego. Ramy chronologiczne odnoszą się do okresu po demobilizacji wojska, w tym kadry oficerskiej, po wojnie polsko-rosyjskiej, a końcową cezurą jest marzec 1939 r. Przedmiotem analizy było 331 oficerów: dowódców dywizji, dowódców piechoty dywizyjnej (de facto zastępców dowódców dywizji), szefów sztabu, dowódców pułków i ich zastępców; dowódcy batalionów oraz niefunkcyjni wyżsi oficerowie w 9 pułkach piechoty zostali scharakteryzowani w przedziałach czasowych: 1924, 1928, 1932 i 1939. Dywizje miały rodowód legionowy (3 DP Leg. i częściowo 27 DP) i armii gen. Hallera (13 DP sformowana we Francji). Podstawą analizy było pochodzenie terytorialne oficerów wg zaborów, rodowód wojskowy (armia austriacka, armia rosyjska, armia niemiecka, Legiony, Wojsko Polskie), wiek w jakim objęli stanowisko w dywizjach i ile czasu je sprawowali, a także czy było to ukoronowanie ich kariery oficerskiej, czy też awansowali na wyższe stanowiska w armii. Ważnym elementem tej charakterystyki były odznaczenia wojskowe za udział w wojnie polsko-rosyjskiej i polsko-ukraińskiej (Virtuti Militari, Krzyż Walecznych), udział w ruchu niepodległościowym podczas I wojny światowej (Krzyż Niepodległości) oraz działalność o charakterze cywilnym na rzecz Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej (Order Odrodzenia Polski). Większość wyższych oficerów piechoty tych trzech dywizji urodziło się w zaborze austriackim – 59%, w zaborze rosyjskim – 37% i tylko 4% w zaborze pruskim. Przekładało to się na ich rodowód wojskowy zarówno w armii austriackiej (35%), jak i w Legionach, które uformowane zostały w Galicji (32%). W armii rosyjskiej służyło 26% oficerów i zaledwie 4% w armii niemieckiej. Do maja 1926 r. dominowali oficerowie starsi z rodowodem austriacko-rosyjskim, po zamachu majowym szybszą ścieżkę kariery uzyskali oficerowie o rodowodzie legionowym. Istotnym dla kondycji korpusu oficerskiego było odblokowanie dróg awansu dla oficerów wykształconych na polskich uczelniach wojskowych, co nastąpiło w latach 30. ubiegłego wieku. W końcowej partii artykułu scharakteryzowano postawy oficerów, którzy wyruszyli na front we wrześniu 1939 r., jak i tych, którzy wcześniej pełnili funkcje dowódcze w dywizjach piechoty DOK II. Większość oficerów w niezwykle trudnych warunkach wojny obronnej we wrześniu 1939 r. spełniła swój obowiązek, ale w kilku przypadkach niektórzy dowódcy, mający w swojej wojskowej biografii służbę w lubelsko-wołyńskich dywizjach nie sprostali postawionym im zadaniom na polu bitwy. Pełna dokumentacja znajduje się w tabelach tekstowych oraz w aneksie.
Officers from the three infantry divisions (3 DP Leg., 13 DP, 27 DP) that were stationed in the two voivodeships (middle and southern part of the Lublin voivodeship and Wołyń voivodeship) were analyzed in this study. Chronologically, this study covers the period after the demobilization of the army (including officers) after the Russo-Polish War and ending in March 1939. 331 officers are subjects of this analysis: divisional commanders, commanders of the divisional infantry (de facto serving as second-in-command for the commanders), chiefs of staff, regimental commanders and their executive officers; battalion commanders and other senior officers in the 9 infantry regiments were characterized in the specific time periods: 1924, 1928, 1932 and 1939. Divisions had legionary lineage (3 DP Leg. and partly 27 DP) and from the gen. Haller’s army (13 DP formed in France). Analysis covers regional descent of the officers (from which partition they came), military background (Austrian, Russian, and German armies, Legions, Polish Army), age at which they took the post in the divisions, how long they have served in them, if this was a crowning achievement in their military careers, or if they were promoted to higher posts in the army. Orders are an important part of this analysis: military decorations for the Russo-Polish and Polish-Ukrainian wars (Virtuti Militari, Cross of Valour), for activity in the independence movement during the First World War (Cross of Independence) and for non-military activities on behalf of the military in the Second Republic (Order of Polonia Restituta). Majority of infantry officers in those three divisions were born in the Austrian partition (59%), 37% were born in the Russian partition and only 4% in the Prussian partition. This is reflected in their initial military careers: Austrian army (35%) and the Polish Legions that were formed in Galizia (32%). 26% served in the Russian army and just 4% in the German army. Up to May 1926 officers with the Austrian or Russian army service dominated, after the May Coup, officers from the Legions were fast-tracked. Unblocking of the promotions for the officers that graduated from the Polish military academies was an important factor for the health of the officer corpsthis happened in the 1930s. In the final part of this article, I have described attitudes of the officers who fought in the September 1939 campaign and those that served as commanding officers in the DOK II (Corps District Command II) divisions. Majority of the officers in the difficult conditions of the 1939 campaign did their duty, but in some cases, officers that served at some point in the Lublin-Wołyń divisions, were found wanting. Full documentation can be found in the tables and in the appendix.
