Od reminiscencji do antecedencji – Kostomarov, Reymont i Orwell. Rekonesans

Bunt (1924) Władysława Stanisława Reymonta oraz Folwark zwierzęcy (1946) George’a Orwella wykazują wiele zbieżności wynikających prawdopodobnie ze wspólnej proweniencji obu utworów, której upatrywać można w dziele Skotskoj bunt (1879) ukraińskiego pisarza Nikołaja Kostomarova. Utwory te wyzyskują alegorię w konstrukcji dystopijnych światów zamieszkałych przez zbuntowane przeciwko ludziom zwierzęta. Łączy je wiele motywów, postaci i schematów fabularnych, w tym najważniejszy z nich: chęć obalenia hegemonii człowieka, która obraca się przeciwko zantropomorfizowanym bohaterom. Teksty także znacząco się od siebie różnią okolicznościami powstania, źródłem transferu wyobrażeniowego, użytą symboliką czy wreszcie celem zwierzęcej rewolucji. Artykuł ma na celu rekonesans antecedencji i interferencji, jakie zachodzą pomiędzy omawianymi utworami.

Bunt [Revolt] (1924) by Władysław Stanisław Reymont and Animal Farm (1946) by George Orwell display many parallels, probably stemming from the common provenance of the two works, which can be traced to the work Skotskoy bunt [Skotskoj rebellion] (1879) by the Ukrainian writer Nikolai Kostomarov. The works deploy allegory in the construction of dystopian worlds inhabited by animals that rebel against humans. They share a number of motifs, characters and plot patterns, including, most importantly, the desire to overthrow man’s hegemony, which turns against the anthropomorphized heroes. The texts also differ significantly in the circumstances of their creation, the source of imaginative transfer, the symbolism and, finally, the purpose of the animal revolution. The article aims to trace the antecedence and mutual intersection of the works in question.