Związki kultury muzycznej i filmowej

Przedmiotem refleksji jest miejsce i funkcja muzyki w filmie, z uwzględnieniem czynników politycznych warunkujących sytuację w polskiej kulturze po II wojnie światowej. W rysie historycznym autorka wyróżnia trzy okresy. Pierwszy to lata 1945-1949, kiedy po okresie okupacji twórcy dążyli do odzyskania kontaktu z szeroką publicznością, w czym istotny udział miały teatr i film. Pozostawało to w zgodzie z politycznym postulatem sztuki dla mas przy zachowaniu względnej swobody formalnej. Drugi obejmuje lata 1950-1954 – rozpoczęto wówczas wdrażanie doktryny realizmu socjalistycznego ogłoszonej podczas Konferencji Kompozytorów i Krytyków Muzycznych w Łagowie Lubuskim w sierpniu 1949 r. W praktyce oznaczało to powrót do tradycji muzycznych XIX w., ze szczególnym uwzględnieniem inspiracji folklorystycznych, co znajdowało odbicie również w muzyce filmowej. Ostatnia część artykułu dotyczy lat 1955-1964: czasu względnej wolności artystycznej oraz powrotu do muzyki eksperymentalnej i nowoczesnej, związanego między innymi z rozwojem oraz doskonaleniem technik nagraniowych.

The subject of reflection is the place and function of music in film, considering the political factors that determined the situation in Polish culture after World War II. In her historical outline, the author distinguishes three periods. The first is 1945-1949, when, after years of occupation, artists sought to regain contact with the broader audience, with theatre and film playing a significant role in the process. This tendency was in line with the political postulate of art for the masses, but relative formal freedom was preserved. The second period spans the years 1950-1954, when the implementation of the doctrine of socialist realism began, announced at the Conference of Composers and Music Critics in Łagów Lubuski in August 1949. In practice, this meant a return to the musical traditions of the 19th century, with particular emphasis on folkloric inspirations, also reflected in film music. The last part of the article concerns the period 1955-1964: a time of relative artistic freedom and a return to experimental and modern music, associated, among other things, with the development and improvement of recording techniques.