Zza zamkniętych drzwi. Spektakl kobiecości Petry von Kant

Chludzińska analizuje film Gorzkie łzy Petry von Kant (Die Bitteren Tränen der Petra von Kant, reż. Rainer Werner Fassbinder, 1972), zauważając, że zwykle dostrzega się fakt, iż reżyser powraca w nim do dręczących go tematów z poprzednich produkcji. Tymczasem – jak twierdzi autorka – Gorzkie łzy… są warte uwagi jako wyrazista esencja Fassbinderowskich obsesji, a także jako wywrotowe podejście do bliskich mu idei teatru Bertolta Brechta. W filmie tym reżyser całkowicie radykalizuje przestrzeń, sprowadza ją do niewielkiego pokoju. Zamykając postaci w ciasnym wnętrzu, pozwala na stopniowe zagęszczanie atmosfery, podsycanie napięcia. Z jednej strony intensyfikuje uwagę widza, kierując ją na najmniejsze nawet elementy wystroju i wyglądu osób, a z drugiej przesuwa akcent na dialogi. Czynność zamykania czy ograniczania dotyczy nie tylko przestrzeni, ale także innych aspektów filmowej opowieści. W równym stopniu odnosi się do kwestii genderowych (zamknięcie w przymusie odgrywania kobiecości), wnika w sferę choroby (bycie w stanie obezwładnienia), czy też kieruje toksyczną, zaborczą miłością (relacja podporządkowania). Te wszystkie poziomy (figury) zamknięcia są tym bardziej widoczne w obrębie wyizolowanej przestrzeni.

Chludzińska analyses the film Bitter Tears of Petra von Kant (Die Bitteren Tränen der Petra von Kant, dir. Rainer Werner Fassbinder, 1972), pointing out that usually one notes the fact when the director returns to the topics from previous productions that still torments him. Meanwhile - according to the author - Bitter Tears... is notable as an expressive essence of Fassbinder’s obsessions, as well as a subversive approach to the theatre in style of Bertolt Brecht. In the film, the director completely radicalized space, reducing it to a small room. By confining the protagonists to a very limited space, he enables the gradual thickening of the atmosphere and heightening of the tension. On the one hand, it intensifies the viewer’s attention, directing it even to the smallest details of the interior, but also to the dress and appearances of the characters, on the other hand, it moves the emphasis on to the dialogue. Limiting and closing up applies not only to space, but also to other aspects of the storyline. Equally, it addresses the issue of gender (being coerced into the correct enacting of the feminine), enters the realm of the disease (feeling of being weak and overpowered), or toxic and possessive love (relationship of subordination). All these levels (figures) of closing are all the more visible for the isolated space in which the action of the film takes place.