Ocena skuteczności działania zbiornika wstępnego na rzece Por

W celu poprawy jakości wód retencjonowanych w zbiornikach zaporowych, buduje się zbiorniki wstępne, które lokalizowane są powyżej zbiornika głównego. Ich zadaniem jest zatrzymanie transportowanych przez rzekę zanieczyszczeń. Przykładem takiego rozwiązania jest największy na Lubelszczyźnie zbiornik wodny „Nielisz”. Zbiornik składa się z dwóch części podzielonych zaporą. Zbiornik główny, o powierzchni lustra wody 709 ha przy NPP oraz średniej głębokości 2,8 m i pojemności całkowitej 18,30 mln m3, położony jest w dolinie rzeki Wieprz. Powierzchnia jego zlewni wynosi 1236,2 km2. Zbiornik wstępny o powierzchni 179 ha przy NPP oraz średniej głębokości 0,7 m i objętości całkowitej 1,18 mln m3, położony jest w dolinie rzeki Por. Przekrój piętrzący usytuowany jest na 1,685 km jej biegu, a powierzchnia zlewni wynosi 590,3 km2 W niniejszej pracy przedstawiono badania dotyczące wpływu zbiornika wstępnego na jakość wód zasilających zbiornik główny. Próby wód pobierano w odstępach kwartalnych na dopływie i odpływie ze zbiornika. Analiza wyników przeprowadzonych badań jednoznacznie wskazuje, że badany zbiornik wstępny przyczynia się do znaczącej poprawy jakości wody dopływającej do zbiornika głównego. Najwyższa redukcja stężeń zanieczyszczeń w zbiorniku wstępnym na rzece Por miała miejsce w okresie intensywnego wzrostu makrofitów. Skuteczność pracy zbiornika jest duża. Nie jest on jednak w stanie wyeliminować wszystkich zanieczyszczeń dopływających wraz z wodami rzeki Por.

In order to improve the quality of retentioned waters in dam reservoirs, the pre-dam reservoirs are built, that are localized above the main one. They aim at keeping contaminants transported by a river. The example of such solution can be the largest reservoir in Lublin region – „Nielisz”. Reservoir consists of two parts divided with dam. The main reservoir (water surface area 709 ha at NPP, mean depth 2.8 m, and total capacity 18.30 mln m3) is localized in river Wieprz valley. Its catchment area is 1236.2 km2. The pre-dam reservoir of 179 ha area at NPP, mean depth of 0.7 m, and total capacity of 1.18 mln m3, is situated in river Por valley. The damming section is situated on 1.685 km of its course, while the catchment area amounts to 590.3 km2. Present research aims at presenting the analysis upon the influence of pre-dam reservoir on quality of waters supplying the main reservoir. Water samples were collected with quarter increments at the inflow and outflow from the reservoir. Analysis of results from here conducted survey univocally indicates that analyzed pre-dam reservoir contributes to significant improvement of water flowing into the main one. The largest reduction of pollutant concentrations in pre-dam reservoir on stream Por occurred during the intensive macrophyte growth period. The efficiency of the reservoir work is high. However, it is not able to eliminate all contaminants flowing into it along with water of stream Por.