Organista jako pracownik umysłowy w świetle polskiego prawa pracy okresu międzywojennego

Celem artykułu jest określenie pozycji prawnej zawodu organisty w Kościele katolickim w kontekście międzywojennego prawa pracy II Rzeczypospolitej oraz prawa kanonicznego. Przedstawiono w nim charakterystykę zawodu oraz prawa i obowiązki organisty wynikające z prawa powszechnego i partykularnego Kościoła katolickiego. Szczególna pozycja organisty, którego praca podlegała dwóm autonomicznym porządkom prawnym, skłania do refleksji nad relacją organisty jako pracownika kościelnego do prawa państwowego. Badania wskazują, że zawód organisty kwalifikowano jako pracownika umysłowego według ówczesnych przepisów prawa pracy. W artykule opisano próby ustawowego uregulowania zawodu organisty oraz trudności w dokładnym określeniu podmiotu zatrudniającego organistę. Zagadnienia te były szczególnie istotne w kontekście ubezpieczenia osób wykonujących ten zawód.

The purpose of the present article is to define the legal position of the occupation of an organist in the Catholic Church in the context of the interwar labor law of the Second Polish Republic and canon law. It presents the characteristics of the profession as well as the rights and duties of an organist under the common and particular law of the Catholic Church. The special position of organists, whose work was subject to two autonomous legal orders, prompts one to reflect on the relationship of an organist, as a church worker, to state law. Research indicates that the occupation of an organist was classified as that of a white-collar worker in accordance with the legal regulations of the period. The article depicts attempts to legally regulate the occupation of an organist as well as the difficulties connected with accurately defining the employing entity of an organist. These issues were particularly relevant in the context of insurance for people performing this profession.