The cult of St. Barbara in the Warmian diocese dates back to the activities of the Teutonic Order. Its earliest traces can be linked to 1242 and the fortress in Sartowice near Świecie, where the saint‘s relic was kept. Subsequently, chapels dedicated to her were established in Bratian, Gdańsk, Königsberg, and Malbork. In the diocese of Warmia within its pre-1992 boundaries, churches bearing her name were found in Boguchwały, Kętrzyn, Krzyżanowo, Rogóż (first), Pasym, Ryn Reszelski, Srokowo, Straszewo, Sztum, and Turów. Currently, in the Archdiocese of Warmia, only these churches in Boguchwały, Rogóż, Ryn Reszelski, and Kętrzyn remain. Many religious buildings have been equipped with sculptures of St. Barbara in their altars (usually alongside St. Catherine) and to a lesser extent, with paintings. There were also fraternities dedicated to her in Nowy Staw, Pasłęk, and Nidzica, but at the beginning of the 20th century they remained only in Tolkmicko. Although the cult of St. Barbara in the Warmian archdiocese is no longer popular (except in Boguchwały and Rogóż), historically it played a significant role, similar to other female saints: Anne, Elizabeth, Catherine, Margaret, and Mary Magdalene.
Kult św. Barbary w diecezji warmińskiej sięga początkami działalności zakonu krzyżackiego. Pierwsze jego ślady można wiązać z 1242 r. i grodem w Sartowicach k. Świecia, gdzie przechowywano relikwię świętej. Potem jej wezwanie nadano kaplicom w Bratianie, Gdańsku, Królewcu i Malborku. W diecezji warmińskiej w granicach sprzed 1992 r. tytuł ten nosiły świątynie w: Boguchwałach, Kętrzynie, Krzyżanowie, Rogóżu (pierwszy), Pasymiu, Rynie Reszelskim, Srokowie, Straszewie, Sztumie i Turowie, a obecnie w archidiecezji warmińskiej pozostały tylko kościoły w Boguchwałach, Rogóżu, Rynie Reszelskim i Kętrzynie. Bardzo wiele obiektów sakralnych zostało wyposażonych w rzeźby św. Barbary w ołtarzach (zazwyczaj ze św. Katarzyną) i w mniejszym stopniu w obrazy. Działały też bractwa pod jej wezwaniem w Nowym Stawie, Pasłęku i Nidzicy, ale na początku XX w. już tylko w Tolkmicku. I choć obecnie kult św. Barbary w archidiecezji warmińskiej nie jest już popularny (poza Boguchwałami i Rogóżem), to w wymiarze historycznym odegrał dużą rolę, podobnie jak innych świętych kobiet: Anny, Elżbiety, Katarzyny, Małgorzaty i Marii Magdaleny.
