Europejscy showrunnerzy. Wpływ platform streamingowych na zmiany modelu autorstwa telewizyjnego w Hiszpanii i Polsce

Autor analizuje wpływ globalnych platform streamingowych na model autorstwa seriali telewizyjnych w Hiszpanii i Polsce. W obu krajach obserwuje się dynamiczny wzrost nakładów na produkcję audiowizualną, przekraczający średnią europejską. W Hiszpanii, gdzie Netflix stworzył największy hub produkcyjny w Europie, wdrożenie modelu showrunnerskiego przekształciło lokalne praktyki produkcyjne. W Polsce, mimo wciąż dominującej kinematografii reżyserskiej, rozwój rynku streamingowego zmienił kulturę pracy i organizację produkcji. Autor omawia też trudności z adaptacją modelu showrunnerskiego, w tym marginalizację roli scenarzystów w Polsce oraz ograniczony wpływ hiszpańskich showrunnerów na decyzje budżetowe.

The article examines the impact of global streaming platforms such as Netflix on the authorship model of television series in Spain and Poland. Both countries have experienced a dynamic increase in audiovisual production investment, exceeding the European average. In Spain, where Netflix has established its largest production hub in Europe, the adoption of the showrunner model has influenced local production practices. In Poland, despite the dominance of a director-centred cinematic tradition, the streaming market’s growth has led to changes in work culture and production organisation. The article also addresses challenges in adapting the showrunner model, including the marginalisation of screenwriters in Poland and the limited influence of Spanish showrunners on budgeting.