Strażnik snów. O życiopisaniu Karola Irzykowskiego

Celem artykułu jest prześledzenie „związków z Pałubą” snów Karola Irzykowskiego. A może trafniej byłoby rzec: związków Pałuby z dziennikowymi zapiskami z lat 90. XIX wieku aspirującego pisarza, w których autoanaliza i rozważania na temat własnej twórczości inkrustowane są obficie sprawozdaniami ze snów o Zosi Piotrowskiej, kuzynce, w której Irzykowski był zakochany. Paralela między snami o miłości i snami o twórczości jest silna dzięki neoromantycznym inklinacjom młodego Irzykowskiego, jednocześnie ujawniając siłę jego racjonalizmu, która jego niedokończony projekt „analizy marzeń sennych” pozwala ustawić obok Freudowskiego jako jednego z kluczowych symptomów modernistycznego przewartościowania.

The purpose of the article is to trace “relationships with Pałuba” through Karol Irzykowski’s dreams, or rather: the connections between Pałuba and entries in the diary of the aspiring writer from the 1890s, in which self-analysis and reflections on his own work abound with reports of dreams about Zosia Piotrowska, a cousin with whom Irzykowski was in love. The parallel between dreams about love and dreams about creativity is strong, thanks to the neo-Romantic inclinations of the young Irzykowski. It is revealing of his strong rationalism that allows his unfinished project of “dream analysis” to be placed next to Freud’s as one of the key symptoms of modernist revaluation.