Formy erotyzmu. Krytyczny potencjał erotyzmu w polskiej poezji współczesnej

Rok 1989 stanowi symboliczną cezurę w dyskursie o seksualności w Polsce i istotny moment w historii erotyku jako gatunku: od konwencjonalnie rozumianego wiersza o tematyce miłosnej, przez wulgarne rozerotyzowanie twórców związanych z środowiskiem „bruLionu”, po wyszukane gry z konwencją, mające na celu wydobycie krytycznego potencjału erotyzmu i zaprzęgnięcie go w dyskusję o charakterze społeczno-politycznym. W artykule autor przedstawia sposoby funkcjonowania erotyzmu, seksualności/seksualizmu i pornografii w polskiej poezji współczesnej jako form oporu, na przykładzie twórczości trojga poetów: Jerzego Jarniewicza, Andrzeja Sosnowskiego i Joanny Oparek. Odnosi się m.in. do kategorii przyjemności tekstu Rolanda Barthes’a, koncepcji pornogramatyki markiza de Sade oraz filozofii Georges’a Bataille’a. Autor pokazuje, w jaki sposób współczesna poezja przekształca klasyczną konwencję erotyku w celach ideologicznych lub programowych.

The year 1989 is a symbolic turning point in the discourse of sexsuality in Poland as well as important moment in history of an erotic as a genre: from the conventionally understood love-themed poem, through vulgar eroticism of the artists associated with ‘bruLion’, to sophisticated usages of convention, which purpose is to exploit critical potential of eroticism and to involve into a socio- olitical discussions. In the article the author presents the ways of eroticism, sexuality and pornography functioning as forms of resistance in polish contemporary poetry on the example of works by three poets: Jerzy Jarniewicz, Andrzej Sosnowski and Joanna Oparek. The author refers e.g. to the Roland Barthes’ category of the pleasure of the text, Marquis de Sade’s pornogrammar and Georges Bataille’s philosophy. The claim of the author is to show how the contemporary poetry transforms the classical conventions of an erotic for  ideological purposes.