Różnicowanie się zawartości metali ciężkich w profilach gleb łąkowych doliny Odry w rejonie Bytomia Odrzańskiego. Część II. Żelazo, mangan, nikiel i chrom

W badanych glebach całkowita zawartość żelaza waha się od 0,10 do 4,11%, manganu - od 6 do 1035 mg·kg⁻¹, niklu - od 3 do 46 mg·kg⁻¹, zaś chromu - od 3 do 45 mg·kg⁻¹. Profilowe różnicowanie się zawartości żelaza, niklu i chromu uzależnione jest przede wszystkim od składu granulometrycznego poszczególnych poziomów, zaś manganu - od stosunków powietrzno-wodnych panujących w badanych glebach. Wierzchnie warstwy gleb położonych w obniżeniach zawierają zwykle więcej żelaza, niklu i chromu niż sąsiadujące z nimi gleby terenów wyniesionych. Poziomy glebowe wytworzone z utworów bogatszych w części spławialne zawierają zwykle również więcej żelaza, niklu i chromu. Przy podobnej zawartości części spławialnych, próbki pobrane z głębokości 5-10 cm charakteryzują się wyraźnie wyższą zawartością chromu w porównaniu do próbek pobranych z innych głębokości. Najwyższą zawartością manganu charakteryzują się poziomy, w których warunki powietrzno-wodne najbardziej sprzyjają wytrącaniu się tego pierwiastka z roztworu glebowego.

In investigated soils the total content of iron varied from 0,10 to 4,11 %, manganese - from 6 to 1035 mg·kg⁻¹, nickel - from 3 to 46 mg·kg⁻¹, while chrome from 3 to 45 mg·kg⁻¹. Profile differentiation of iron, nickel and chrome depended first of all on granulometric composition of the soil horizons, while manganese - on water-air relations in investigated soils. Top layers of the soils situated in small hollow contained more iron, nickel and chrome than the soils situated close to them on elevated areas. Soil horizons developed from rocks richer in < 0.02 mm fraction usually contain more iron , nickel and chrome. At similar 0,02 mm fraction content, soil samples taken from the depth of 5-10 cm showed distinctly higher content of chrome in comparison with samples taken from another depths. The highest level of mangane was noticed in horizons where the water-air relations favors the precipitation of this element from soil solution.